Vadeli Elektrik Piyasası işleme açıldı

Elektrik ticaretinde ileri tarihli işlemlerin yapılmasına imkan sağlayacak Vadeli Elektrik Piyasası (VEP) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’ın katılımlarıyla bugün gerçekleşen törenle işleme açıldı.

Vadeli Elektrik Piyasası Açılış Töreni bugün saat 14:00’te Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz ve EPİAŞ Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu’nun katılımlarıyla gerçekleşti.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez burada yaptığı konuşmada, EPİAŞ’ın kurulmasıyla birlikte bütünleşmiş, rekabetçi, serbest, sürdürülebilir, güvenilir ve şeffaf bir enerji piyasasının oluşturulması yönünde önemli bir adım attıklarını belirterek, “Piyasa tarafında hem arz hem de talep tarafının oyuna dâhil olmasıyla çok daha rekabetçi bir ortam oluşturduk. Elektrik ve gaz diğer klasik emtialar gibi günlük, aylık hatta yıllık periyotlarla alınıp satılan bir ürün olmaya başladı. Bunun için gerekli düzenlemeleri hayata geçirdik. Oyuncu sayısının katlanarak arttığı, çok daha fazla katılımcılının yer aldığı bir enerji piyasamız var artık. Enerji piyasalarımıza duyulan güvenden dolayı bugün piyasa derinliğimiz önceki yıllara göre daha da arttı. Bugün artık elektrik piyasası denilince herkesin kendi alım, satım ve riskini yönettiği, dolayısıyla tüm kar ve zararın kamuya açıldığı bir pazar yeri anlıyoruz. Bu pazar yerinde de her türlü ürün olacak, bugün de bu ürünlerden bir tanesini daha sizlerle hayata geçiriyoruz. Vadeli Elektrik Piyasasıyla son 20 yıllık yolculuğumuzda bizleri bir adım öteye taşıyacak yeni bir sayfa daha açıyoruz. VEP ile fiziksel teslimat yükümlülüğü doğuran ileri tarihli işlemlerle daha şeffaf, istikrarlı ve rekabetçi bir ortamda elektriğin alım ve satımına imkân sağlıyoruz. Böylece piyasanın şeffaflığını daha da artırarak, katılımcıları fiyat riskinden koruyacağız” dedi.

“İLERİYE DÖNÜK REFERANS FİYATLAR ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK, GÜVENİLİRLİK VE ŞEFFAFLIĞIN ARTMASINI SAĞLAYACAK” 

Dönmez, “VEP ile tezgâh üstü piyasalar dediğimiz organize olmayan, regüle edilmemiş yani bir borsa yoluyla yapılmayan işlemlerden doğabilecek bütün riskleri ortadan kaldırıyoruz. 

VEP’i tezgâh üstü piyasalardan ayıran en önemli özellik EPİAŞ’ın üstlendiği merkezi karşı taraf rolüdür. Bu sayede tezgâh üstü piyasalarda söz konusu olan karşı taraf riskini ortadan kaldırıyoruz. Şeffaf piyasa şartları sayesinde de katılımcıları fiyat riskinden koruyacağız. Böylece yatırımcılar geleceğe yönelik fiyat beklentilerini görme imkânına sahip olacaklar. 

Vadeli Elektrik Piyasası’nda oluşacak fiyatlar tezgâh üstü piyasa işlemlerine de referans olacak. Tezgâh üstü piyasada fiyat oluşumuna katkı yapması ve bu piyasaların daha sağlıklı bir zeminde gelişimine imkân sağlayacak.

VEP’te ileriye dönük oluşacak referans fiyatlarla öngörülebilirlik artacak. Piyasa katılımcıları fiyatı bugünden belirlenen uzun dönemli alım satımlar yapabilecek. Yatırımcımız daha rahat şartlarda finans kaynağı bulma olanağına sahip olacak. Öngörülebilirliğin artmasıyla yatırımcılarımız finansal belirsizlikten kurtulacak ve bu durum sürdürülebilir bir yatırım ortamının gelişimine de katkı sağlayacak.

İleriye dönük işlem yapabilme piyasa katılımcılarına önemli avantajları da beraberinde getirecek. İleriye dönük yapılacak işlemlerle katılımcıların maliyetlerini sabitleyebilecek. Spot piyasadaki fiyat dalgalanmalarından korunabilecek. Piyasa şartlarının uygun olması durumunda arbitraj yapabilecek. Her seans sonunda günlük gösterge fiyatları yayımlanacak. Böylece sonraki fiyatlamalar için katılımcılara fiyat sinyali oluşturacak. Bu durum piyasanın geneline, ileriye dönük oluşacak referans fiyatlar öngörülebilirlik, güvenilirlik ve şeffaflığın artmasını sağlayacak” ifadelerini kullandı.

Bakan Dönmez, Vadeli Elektrik Piyasasının orta ve uzun vadede yüksek hacim ve likiditeye ulaşmasını beklediklerini ifade ederek, “Piyasanın işleme açılacağı 2021 yılında, piyasa katılımcılarından VEP işlemleri için piyasa işletim ücreti alınmayacak. 1 Haziran itibarıyla 6 adet aylık kontrat ve 2 adet çeyreklik baz yük kontrat işleme açılacak. Piyasanın talepleri doğrultusunda VEP de yıllık kontratlarla birlikte puant ve puant dışı kontratlarda devreye alınacak” dedi.

“HEDEFİMİZ, TÜRKİYE’Yİ ELEKTRİK VE DOĞAL GAZDA BİR TİCARET MERKEZİ YAPMAK”

EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz yaptığı konuşmada, “Hedefimiz belli: Türkiye’yi elektrik ve doğal gazda bir ticaret merkezi yapmak. Bakanlığımız da, Kurumumuz da, EPİAŞ’mız da, ilgili diğer kurumlarımız da özel sektörle elele bu hedef için çalışıyor. Biz bugüne kadar bu süreci basiretle ve başarıyla yönettik. Yatırımcımızın önünü açan, yüksek kalitede düzenlemeler geliştirdik. Öngörülebilir piyasa kurallarını oluşturduk. İhtiyaç duyulan teşvik ve destekleri sağladık. Enerji sektörümüzün finanse edilebilirliğini güvence altına aldık. Yatırımcımıza ve işletmecilerimize doğru kaynak ve risk yönetimi konusunda yön verdik. Enterkoneksiyon kapasitemizi, kurulu güç kapasitemiz ve elektrik enerjisi talebimizin gelişimiyle orantılı olarak artırmayı hedeflemeliyiz. Gerek elektrik gerek doğal gaz şebekemizin esnekliğini korumalı ve güçlendirmeliyiz. Biz EPDK olarak bu konuda üzerimize düşeni yapmaya daima hazırız.  Yeni dönem, fırsatları ve imkanları ile birlikte geliyor ve inşallah bizler de vitesi yükselteceğiz, kendinden emin bir şekilde hedefimize doğru hızla yol almaya devam edeceğiz” dedi

Yılmaz, “Hedefimiz, elektrik ve doğal gaz piyasalarımızın her geçen gün derinleşmesi ve artan cazibesiyle bölgemizdeki diğer piyasalar için bir çekim merkezi olmasıdır. Bunu başaracağımızdan da asla şüphemiz yoktur. Çağın gerekleri ve ihtiyaçları doğrultusunda, gelişmiş piyasalardaki piyasa enstrümanlarını devreye almaya devam edeceğiz. Bugün Vadeli Elektrik Piyasamızın ve Ekim ayında da Vadeli Doğal Gaz piyasamızın devreye girmesi ile enerji ticaret merkezi olma yolunda önemli bir virajı dönmüş olacağız. EPDK olarak bu süreçte; gerek EPİAŞ’ımızla gerek sektörümüzle tam bir işbirliği içinde titizlikle çalıştık, ödevimizi iyi yaptık. Ancak ihtiyaç olması halinde, düzenlemelerimizi gözden geçirmede esnek, yeni düzenlemeler yapma da hızlı ve kararlı olmaya da devam edeceğiz.

“VEP’DE YIL SONUNA KADAR PİYASA İŞLETİM ÜCRETİ ALINMAYACAK”

EPİAŞ Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu, “EPİAŞ kurulduğu günden bu yana güvenilir fiyatın oluşmasını sağlamaktadır. Şeffaflık platformu ile daha öngörülebilir ve sürdürülebilir piyasanın işletilmesine çalışıyoruz. Şirketimiz geliştirdiği yeni vadeli ürünler ile ürün çeşitliliği ve hizmet kalitesini arttırmaktadır. Artan işlem hacmimizle Avrupa’nın 4’üncü büyük enerji borsası olan şirketimiz, geliştirdiği ve hizmete aldığı yeni ürünlerle ülkemizin bölgemizde enerji ticaret merkezi olması hedefine katkı sağlamaya çalışmakta. 2020 yılında Gün Öncesi İşlem Hacmimiz yüzde 17 artarak 181 TWh oldu. Gün İçi Piyasamızın da hacmi yüzde 26 artarak 7 TWh oldu. Bu yıl ise ilk 4 ayda büyümenin devam ettiğini görüyoruz. Gün İçi Piyasamız yüzde 20, Gün Öncesi Piyasamız ise yüzde 23 artış gösterdi” diye konuştu.

Türkoğlu, piyasada yıl sonuna kadar piyasa işletim ücretinin alınmayacağının da bilgisini verdi.

VEP’DE İLK EŞLEŞME BUGÜN SAAT 13:00’TE EKİM 2021 BAZ KONTRATI İÇİN GERÇEKLEŞTİ

Vadeli Elektrik Piyasası’nda ilk eşleşme bugün saat 13:00’te Ekim 2021 baz kontratı için gerçekleşti. Ekim 2021 kontratı 405 TL/MWh olarak gerçekleşti.