Nükleer tesislerde tedarik zincirinde yeni dönem

Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından Resmi Gazetede yayınlanan ‘Nükleer Tesislerde Bağımsız Gözetim Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik’ 1 Ağustos 2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi. 7381 sayılı Nükleer Düzenleme Kanunu ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne dayanarak hazırlanan düzenleme nükleer güvenliği artırmayı hedefliyor.

YÖNETMELİKLE GELEN DÜZENLEMELER

Yönetmeliğe göre, tedarikçiler kuruma bildirilecek ve bazı tedarikçiler kurum tarafından yetkilendirilecek. Süreç güvenlikle ilgili önemli faaliyetler yürüten tedarikçiler için geçerli olacak. Tedarikçiler seçilirken yeterlilik ve yetkinlik değerlendirmesine tabi tutulacak ve bu bilgiler kuruma sunulacak. Bununla birlikte tedarikçiler mal ve hizmet güvenlik standartlarına uygunluk sağlayacaklar. Yetkilendirilmiş imalatçılar, ISO standartlarına uygun kalite yönetim sistemine sahip olacak ve güvenlik kültürünü geliştirmeye yönelik çalışmalara önem verecek. Tedarikçiler, faaliyetlerini bağımsız gözetim şirketlerinin denetimine sunacak ve bu süreçte gerekli tedbirleri alacak. İmalatçılar ve tedarikçiler, yürütülen faaliyetlere dair raporları kuruma sunmak zorunda olacak.

KURULUŞLARIN SORUMLULUKLARI

Kuruluşlar, tedarikçilerin sağladığı mal ve hizmetlerin güvenlik standartlarına uygunluğunu denetleyecek ve bu denetimleri sağlamak için gerekli önlemleri alacak. Tedarik zincirindeki tüm kayıt ve raporlar düzenli olarak muhafaza edilecek ve ilgili mercilere sunulacak.

YETKİLENDİRME BAŞVURU SÜRECİNDE YAPILACAKLAR

Yönetmeliğe göre, imalatçıların yetkilendirilme sürecinde izlenecek adımlar:

– Başvurular öngörülen faaliyete başlama tarihi ve kurumun değerlendirme süreleri dikkate alınarak zamanında yapılacak.
– Başvuruda bulunacak tüzel kişiler başvurularında sundukları bilgi ve belgelerin içeriğini detaylandıracak.
– Başvurular hem basılı hem de elektronik ortamda iki kopya olarak sunulacak ve belgeler Türkçe olacak.

GEREKLİ BAŞVURU BELGELERİ

Yetki belgesi almak isteyen imalatçılardan istenen belgeler:

Ticari faaliyet belgesi, temsile yetkili kişilerin belgeleri, organizasyon yapısı, imalat kapsamı bilgileri, güvenlik kültürü uygulamaları ve ISO 9001 sertifikası. İmalatçılardan gerekli görüldüğü takdirde ek bilgi ve belge talep edilebilecek.

BAŞVURUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİ BELGESİ

Başvurular, kurum tarafından imalatçının yeterliliği açısından değerlendirilecek ve eksikliklerin giderilmesi için başvuru sahiplerinden ek süre talep edilebilecek. Yetki belgesi beş yıl süreyle geçerli olacak ve bu süre zarfında yetki koşullarına uyulması zorunlu kılınacak. Yetki belgesi yenileme başvurusu, belge geçerlilik süresinin bitiminden önceki altı ay içinde yapılacak.

DENETİM, YAPTIRIM VE GEÇİŞ HÜKÜMLERİ

Kuruluşlar ve imalatçı faaliyetleri, NDK’nın denetimlerine tabi olacak. Yetkilendirilen imalatçılar, denetim bedellerini ödeyecek ve mevzuata aykırı hareket edenlere idari yaptırımlar uygulanacak. Mevcut imalatçı onay belgeleri yeni düzenlemelere uygun olarak yenilenecek. Geçiş sürecinde mevcut yetkilendirme başvuruları eski mevzuata göre sonuçlandırılacak.