Elektrik üretiminde doğal gaz santrallerinin payı rekor seviyelere geriledi

Türkiye’nin son 20 yılında elektrik talep artışı ve sistem güvenliğinin karşılanmasında kritik rol oynayan ve bir dönem üretim rekorlarının kırıldığı doğal gaz santrallerinin elektrik üretimindeki payı yüzde 15 seviyelerine kadar geriledi.

Rekor seviyelerde düşüş bazı riskler de barındırıyor

Türkiye’nin yerli kaynaklardan elektrik üretimini arttırma hedefi doğrultusunda gaz santrallerinin üretimdeki payının düşürülmesi ve ithal kaynaklara bağımlılığının azaltılmasına yönelik adımların önemli olduğunun altını çizen sektör kaynakları, bu durumun ortaya çıkarabileceği risklere de dikkati çekiyor.

Hidro üretimindeki artış ve talepteki düşüş etkili oldu

Yağışlara bağlı olarak hidroelektrik üretimindeki artışın önümüzdeki aylarda da devam etmesi ve talepteki düşüşün de etkisiyle gaz santrallerinin üretim seviyelerinin Temmuz-Ağustos aylarına kadar mevcut seviyelerde seyretmesi bekleniyor.

Haberin Tamamı

Doğal gaz santrallerinin elektrik üretiminde rekor düşüş

Doğal gaz santrallerinden üretilen elektrik yüzde 15 seviyelerine kadar geriledi.

Türkiye’nin son 20 yılda elektrik talep artışının karşılanması ve sistem güvenliğinin sağlanmasında kritik rol oynayan ve bir dönem üretim rekorlarının kırıldığı doğal gaz santrallerinin elektrik üretimindeki payı yüzde 15 seviyelerine kadar gerilemiş durumda.

Türkiye’nin elektrik üretiminde yerli ve yenilenebilir kaynakların payını arttırma doğrultusunda attığı adımların neticesinde gaz santrallerinin payının düşürülmesinin ve ithal kaynaklara bağımlılığının azaltılmasının önemli olduğuna dikkati çeken sektör kaynakları gaz santrallerinin rekor düşük seviyelere inmesinin ortaya çıkarabileceği risklere de dikkati çekiyor.

Gaz santralleri sistem güvenliği için önemli

Doğal gaz santralleri TEİAŞ’ın iletim sistemini dengesizliklerinde ve talebin yüksek olduğu dönemlerde arz güvenliği açısından oldukça önemli rol oynuyor. Kapasite kullanımındaki rekor düşüşün devam etmesi halinde bu durum ilerleyen dönemlerde santrallerin kapanmasına neden olabileceği gibi aynı zamanda iletim kısıtları da dikkate alındığında TEİAŞ’ın sistemin dengesizliklerini yönetmesini de zorlaştırabilir.

Talepteki düşüş etkili oldu

Gaz santrallerinin kapasite kullanım oranlarının rekor seviyelere gerilemesinin temel nedenleri olarak öne çıkan faktörler ise şöyle:

Elektrik tüketimindeki düşüş

Arz fazlası Yenilenebilir kaynaklardaki üretim artışı(özellikle yağışlara bağlı olarak son aylarda artan Hidroelektrik üretimi)

Santrallerin üretim maliyetlerinin elektrik fiyatlarının altında seyretmesi(maliyet bazlı fiyatlamaya geçilememesi)

EÜAŞ santrallerinin son aylarda fiyattan bağımsız çalışması

Kapasite mekanizması desteğinin yetersiz kalması

Doğal gaz piyasasını da etkileyebilir

Hidroelektrik üretimindeki artışın önümüzdeki aylarda da devam etmesi ve talepteki düşüşün de etkisiyle gaz santrallerinin üretim seviyelerinin Temmuz-Ağustos aylarına kadar mevcut seviyelerde seyretmesi bekleniyor. Bu durumun BOTAŞ ve özel sektör toptan satış şirketleriyle santraller arasında yapılan kontratlar dikkate alındığında özel sektör toptan satış şirketleri ve ithalatçılar ile BOTAŞ’ı etkilemesinin kaçınılmaz olduğunun altını çizen sektör kaynakları doğal gaz piyasasının da bu durumdan olumsuz etkileneceğini ve al ya da öde yükümlülükleri nedeniyle hali hazırda zorlanan gaz şirketlerinin de ilave yüklerle karşılaşacağını ifade ediyor. Bazı santrallerin ise çalışamadığı için personel giderlerini ödemekte zorlandığı da öğrenildi.

Gözler Yİ ve YİD’lerde

Öte yandan Yap-İşlet-Devret(YİD) ve Yap-İşlet(Yİ) santrallerinin anlaşma sürelerinin dolmasıyla birlikte sistemden çıkmaya devam ettiğini ifade eden sektör kaynakları özellikle Marmara ve Ege bölgesindeki bazı kritik santrallerinin iletim kısıtları da dikkate alındığında sistem güvenliği açısından önemli olduğunu ve bu santrallerin önümüzdeki aylarda çalışmaya devam edip etmeyeceğinin de piyasa oyuncuları tarafından yakından izlendiğini belirtiyor.

Gaz santrallerinin payı ocakta yüzde 21,2’ye indi

Öte yandan kesinleşmemiş verilere göre, ocak ayında doğal gaz santrallerinin elektrik üretimi önceki yıla göre yüzde 40 gerileyerek 5 milyar 402 milyon kilovatsaate indi. Gaz santrallerinin 2018 Ocak ayında toplam elektrik üretimi içinde yüzde 34,6 olan payı ise bu yılın ocak ayında yüzde 21,2’ye geriledi.

Batı Çeltik-1 Kuyusu Ateşleme Töreni gerçekleşti