‘Çevreci otomobillerin elektriği de çevreci olmalı’

Abdullah Paçal – İstanbul

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) şubata ilişkin ‘Şarj Hizmeti Piyasası Aylık İstatistikleri’ raporuna göre, şarj istasyonları toplam kurulu gücü, şubatta önceki aya göre yüzde 8,4 artışla 1966 megavat oldu.

Şubatta toplam soket sayısı önceki aya göre yüzde 4,2 artışla 28 bin 79’a çıktı. Bu rakam, ocakta 26 bin 941 olarak kayıtlara geçmişti.

Bu dönemde, AC şarj soket sayısı 16 bin 533’e çıkarak yüzde 2,5 artış gösterirken, DC şarj soket sayısı da yüzde 6,7 artarak 11 bin 546’ya yükseldi. Önceki ay AC şarj soket sayısı 16 bin 125, DC şarj soket sayısı ise 10 bin 816 olarak kaydedilmişti.

Öte yandan, ocakta 198 bin 2 olan elektrikli araç sayısı şubatta 207 bin 989’a ulaştı.

“ŞARJ İSTASYONLARININ SAYISINDA DA BÜYÜK ARTIŞ OLACAK”

Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı

Konuyla ilgili Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı gazetemize özel açıklamalarda bulundu.

Kalaycı açıklamalarında şu ifadeleri kullandı: “ENSİA olarak ülkemizdeki elektrikli araç sayısının ve buna bağlı olarak şarj noktası sayısının giderek artmasını memnuniyetle karşılamaktayız.

Elektrikli araç şarj noktası sayısı şubat ayı sonu itibarıyla bir önceki aya göre yüzde 4 artarak 28 bin 79’a yükselmiş durumda. Akaryakıt fiyatlarına yapılan zamlar, çevre bilincinin yükselmesi ve elektrikli araç teknolojilerindeki gelişim bu sonuçta etken olurken; bu durum yakın zamanda şarj istasyonlarının sayısında daha büyük oranlı artışları da beraberinde getirecek.

“ELEKTRİKLİ ARAÇTA TOPLAM PAZARIN 120 BİN ADEDE ULAŞACAĞI TAHMİN EDİLİYOR”

2024 verilerine göre, küresel elektrikli araç satışları geçen yıl 2023’e göre yüzde 25 büyüdü ve dünya genelinde 17,1 milyon elektrikli araç satışıyla rekor kırıldı. Çin’in bu satışlardaki payı hepimizi şaşırtacak seviyede gerçekleşiyor. 2024 yılında Çin’deki elektrikli araç satışları yıllık bazda yüzde 40 artışla 11 milyona ulaştı. Yani dünyada geçen yıl elektrikli araç satışının yüzde 65’i sadece Çin’de gerçekleşti. Bu rakamlar elektrikli mobilitenin hızla ana akım hale geldiğinin önemli bir göstergesi.

Türkiye’deki elektrikli araç pazarında ise bu yıl yüzde 20’lik bir büyüme öngörülüyor ve elektrikli araçta toplam pazarın 120 bin adede ulaşacağı tahmin ediliyor.

Tüm bu veriler, elektrikli araçların şarjı için daha yüksek üretime, bu üretimin temiz enerji kaynaklarından yapılmasının önemine işaret ediyor. Yani siz emisyonu olmadığı için “çevreci” olarak gördüğünüz ve bu farkındalık ile satın aldığınız bir elektrikli otomobili, temiz olmayan kaynaklardan üretilen elektrik ile şarj ediyorsanız çok fazla anlamı olmuyor.

Mart 2025 sonu itibarıyla 117 bin 876 MW seviyesine ulaşan elektrik enerjisi kurulu gücümüz içerisinde doğalgaz, ithal kömür, linyit, taşkömürü, asfaltit kömür gibi hidrokarbon kaynaklarından yapılan üretimin payı 46 bin 763 MW ile yaklaşık yüzde 40’a karşılık geliyor. Çevreci olduğunu varsaydığımız elektrikli araçları, çevreyi kirleten ya da ithal kaynaklarla ürettiğimiz elektrik ile şarj etmek mantıklı değil. Dünya genelinde elektrik araç sayısının 2030 yılında 300 milyona ulaşması beklenirken; drone, elektrikli bsiklet, scooter gibi küçük araç gruplarının yanında elektrikli otobüs, kamyon, yat gibi araçların artması ile elektrik üretiminde küresel bir çıkmaza girilmesi ihtimali de bulunuyor.”

“DAĞITIMDA ALTYAPIMIZI GÜÇLENDİRMEMİZ GEREKİYOR”

Kalaycı, “En az temiz enerji üretimi kadar kritik bir diğer konu ise dağıtım altyapısındaki yetersizlikler olarak öne çıkıyor.

Bugün orta segment bir elektrikli araç 7 saate varan uzun süreli şarja bağlandığında yaklaşık 7,4 kW anlık elektrik gücüne ihtiyaç duyuyor. Hızlı şarjda bu ihtiyaç 22 kW’a kadar çıkıyor. Bir AVM’nin otoparkında ya da bir sitenin otoparkında aynı anda 20 aracın hızlı şarja başladığı düşünülürse, bir anda çok yüksek bir elektrik talebi doğabiliyor. Ortak alan trafolarının çok kısıtlı kapasiteye sahip olduğu düşünüldüğünde, araç şarjlarının sadece uzun süreli ve düşük güçte yapılabilmesi gündeme gelebilecek. Yakın gelecekte bu tür sorunlarla karşılaşmamak için şimdiden üretim ve dağıtımda altyapımızı güçlendirmemiz gerekiyor. Sistemin aşırı yüklenmesini engellemek amacı ile şarj sistemi olan site ve AVM’lerde yenilebilir enerji sistemlerinin desteklenmesi sistemdeki yükü azaltırken, elektrikli araçlarımızı da temiz ve yenilenebilir enerji ile şarj etmemizi sağlayacak” dedi.