ESGAZ Yatırım Şefi Mustafa Kırıcı Yönlendirilebilir Yatay Delgi Uygulamalarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Yatay Delgi Uygulamaları Hakkında değerlendirmelerde bulunan ESGAZ Yatırım Şefi Mustafa Kırıcı, yatay sondaj teknolojisinin, klasik sistemlere oranla çok daha düşük maliyetli ve daha çabuk bir sürede gerçekleştirilmesi için ileri teknolojik faaliyetlerini sunduğunu vurguladı.

“AÇIK KAZI MALİYET AÇISINDAN BÜYÜK YÜKLER GETİRİYOR”

Yönlendirilebilir yatay delgi uygulamaları hakkında bilgi veren ESGAZ Yatırım Şefi Mustafa Kırıcı, “Şehirlerde hızla yayılan doğal gazın yeraltına döşenmesi sırasında, çevreye ve mevcut yer altı tesislerine zarar verilmemesi hedeflenmektedir. Özellikle trafiğin ve alt yapının yoğun olduğu caddelerde açık kazı yaparak hatların çekilmesi hem zaman hem de maliyet açısından büyük yükler getirmektedir. Bu nedenle gelişen teknolojiyle beraber trafiği yoğun olan caddeler, tramvay, demiryolu ve karayolu gibi yerlerden geçişlerde Yönlendirilebilir Yatay Delgi yöntemi son yıllarda sıkça kullanılmaya başlanmıştır” diye konuştu.

“DÜNYANIN EN GELİŞMİŞ KAZASIZ GEÇİŞ SİSTEMİ”

Yönlendirilebilir yatay delgi sistemini dünyadaki en gelişmiş kazasız geçiş sistemi olarak tanımlayan Kırıcı, sistemin tarihteki ilk uygulamasının 1972 yılında ABD’nin California Eyaletindeki Pajero Nehri geçişinde yapıldığını, 180 metre uzunluğundaki bu geçiş projesinin yönlendirilebilir yatay delgi sisteminin doğuşuna sebep olduğunu vurguladı.

“EN İLERİ KAZISIZ GEÇİŞ SİSTEMİ KULLANILIYOR”

Yönlendirilebilir yatay delgi sisteminin açık kazı yapmadan boru ve kabloların toprak altına döşenmesi işlemi olduğunu kaydeden Kırıcı, “Her aşamada üstten takip edilebilme özelliği açısından yeraltında bulunan mevcut yapılara ve şebekelere zarar vermeden istenilen noktadan girip yine istenilen noktadan çıkabilmesidir. Boru sürme, boru itme ya da boring denilen yatay delgi metodları yerine kullanılan ve dünyadaki en ileri kazısız geçiş sistemi olan yönlendirilebilir yatay delgi sisteminin maliyetlerin yüksek olduğu karayolu, demiryolu, nehir yatağı altından boru ve kablo döşeme çalışmalarında, özellikle şehir içi uygulama projelerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştır” ifadesini kullandı.

“ÜÇ BOYUTLU DELGİ YAPABİLİYOR”

Yönlendirilebilir yatay delgi sisteminin özelliklerine de değinen Kırıcı şunları kaydetti: “Yönlendirilebilir Yatay Delgi Sistemi yeraltında üç boyutlu delgi yapabilen bir sistemdir. Delici uç pilot her an yukarı, aşağı, sağa ve sola yönlendirilerek istenilen geçiş profili oluşturulabilir. Delgi yapılacak yer altı hattı üzerinde herhangi bir engel (mevcut altyapı tesisleri) olması durumunda yer altı profili, bu engeli bertaraf edecek şekilde altından, üstünden veya yanından geçecek şekilde değiştirilebilir.

Yönlendirilebilir yatay delgi yöntemi genel ekipmanları; atay delgi makinesi, delgi tijleri ve başlıkları, çamur karıştırma ekipmanları, takip sistemi elektronik ekipmanlarından oluşur.”

Yönlendirilebilir yatay delgi sisteminin kullanımına dair açıklamada bulunan Kırıcı şu bilgileri paylaştı: “Yönlendirilebilir yatay delgi yönteminde, önce bir pilot başlığıyla delgi yapılır. Genişletme başlığıyla genişletme operasyonuna geçilir. Son olarak geçiş yapılacak borunun çekme işlemi gerçekleştirilir.

“PROJE DÜŞÜK MALİYETLE GERÇEKLEŞİR”

Yönlendirilebilir Yatay Delgi Sistemi Avantajlarına değinen Kırıcı Şu bilgileri paylaştı: “Daha önce mevcut olan şebeke ve hatlara sistemin yönlendirilebilme özelliği sayesinde kesinlikle zarar verilmez. Açık kazı yapılmadığı için yatay delgiyle boru döşeme işlemi sırasında gündelik hayat etkilenmez, kaldırımlar, asfalt ve beton yollar bozulmaz. Projelerin düşük maliyette ve hızla gerçekleşmesi sağlanır. Üst yapıdaki mevcut birimler hiçbir şekilde zarar görmez. Birden fazla boru ve kablonun aynı anda çekilebilmesi sayesinde altyapı da düzenli birliktelik oluşturulur. Kullanılan sondaj çamuru ve polimerler sayesinde kılıf boru ihtiyacı ortadan kalkar. Hem kılıf borunun hem de kılıf boru için yapılacak katodik koruma sistemi maliyeti ortadan kalkacağı için proje maliyetleri düşer. Kullanılan çevre dostu kimyasallar doğaya hiçbir şekilde zarar vermez. Nehir, göl ve akarsuların altından geçişlerde uygulanabilir.”

“TÜRKİYE’DE YAPILAN EN UZUN YATAY DELGİ 850 METRE”

Yönlendirilebilir Yatay Delgi Sistemi dezavantajlarına da değinen Kırıcı, “Manyetik alanlardaki geçişlerde pilot delgi başlığı takibi yapılamamaktadır. Bu nedenle manyetik alanla en çok karşılaşılan demiryolu geçişleri sırasında elektrik hatlarının gücü kesilmeli ve demiryolu trafiğinin olmadığı saatlerde geçiş yapılması gerekmektedir. Her zeminde uygulanamıyor olması, özellikle kendini tutamayan 20 cm’den büyük taneli konglomera özelliğindeki dere çakıllarının oluşturduğu zeminlerde geçiş yapılamaması dezavantajlarından birisidir. Bu nedenle nehir ve dere geçişlerinde zemin etüdünün yapılması gerekmektedir. Yatay delgi yöntemiyle Dünya’ da yapılan en uzun yönlendirilebilir yatay delgi 3.000 metredir. Türkiye’ de bu rakam ise 850 metredir” dedi.

‘KLASİK SİSTEMLERE ORANLA DAHA DÜŞÜK MALİYETLİ’

Teknolojinin, insan yaşamının hemen her alanında kullanılmaya başlamasıyla değişen ve yükselen yaşam standardının, modernleşen büyük kentlerde daha ileri mühendislik faaliyetlerinin gerekliliğini de beraberinde getirdiğini kaydeden Kırıcı, “Yatay Sondaj teknolojisi, klasik sistemlere oranla çok daha düşük maliyetli ve daha çabuk bir sürede gerçekleştirilmesi için ileri teknolojik faaliyetlerini sunmaktadır. Yönlendirmeli Yatay Delgi teknolojisi; yeni bağlantı hatlarının oluşturulmasının yanı sıra eski hatların da iyileştirilmesini sağlamaktadır. Yönlendirilebilir Yatay Delgi Teknolojisi, bu anlamda yaşamın seyrini etkilemeden, mevcut yapıyı bozmadan altyapı çalışmalarında yüksek hız ve performans sağlamaktadır. Yatay Delgi Teknolojisi, klasik açık kazı yöntemi ile karşılaştırıldığında, gündelik hayatı aksatmadan çalışma faaliyetlerini gerçekleştirme de büyük kolaylık getirmektedir” ifadelerini kullandı.