Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi, ay sonunda Somali’ye gidecek

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin Somali’de 3 sahada toplam 15 bin kilometrekarelik deniz yetki alanında arama ruhsatı olduğunu belirterek, ‘Oruç Reis Sismik Araştırma Gemimizi inşallah bu ay sonunda veya ekim ayının başında Somali’ye gönderiyoruz’ dedi.

AAtölye’de Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası’na konuk olan Bayraktar, gündeme ilişkin soruları yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu.

Bayraktar, Somali’de denizlerdeki 3 sahada Türkiye Petrolleri’nin ruhsatı olduğuna dikkati çekerek, sahaların her birinin 5 bin kilometrekare olduğunu kaydetti.

Somali’de toplamda 15 bin kilometrekarelik deniz yetki alanında arama ruhsatı olduğunun altını çizen Bayraktar, ‘Bu kapsamda da aramanın en önemli adımlarından biri sismik faaliyet. Dolayısıyla biz bunun için Oruç Reis Sismik Araştırma Gemimizi inşallah bu ay sonunda veya ekim ayının başında Somali’ye gönderiyoruz. Netleşmiş tarihler var ama deniz durumuna göre Deniz Kuvvetlerimizle beraber gemimiz oraya gidecek ve bugüne kadar orada hiç yapılmamış 3 boyutlu sismik çalışmayı yapacak.’ diye konuştu.

Bayraktar, Somali’de petrol emareli blokların ağırlıklı olduğu bilgisini paylaşarak, ‘Elbette ki sismik çalışmalar bitmeden, analiz yapılıp sondaj yapılmadan bir keşiften bahsetmek söz konusu olmaz. Şu andaki ilk verilerle Somali offshore’unda petrol emareli bir arama faaliyetine başlıyoruz. Ekim içinde, ekim bitmeden Oruç Reis oraya varır ve bu çalışmalara o bölgede başlar. Birkaç ay sonra oradan daha net ‘burada şu sondajı yapmamız lazım şu derinlikte’ değerlendirmesiyle sonraki aşamaya geçebiliriz.’ değerlendirmesinde bulundu.

Somali’deki olası keşif durumunda bölgedeki petrolün Somali devletiyle ‘üretim paylaşım anlaşması’ kapsamında paylaşılacağını ifade eden Bayraktar, ‘Onların alması gereken devlet haklarını verdikten sonra yeter ki petrolünüz olsun dünyanın her yerinde satabilirsiniz. Ülkemizdeki rafinerilere getirebiliriz. Dolayısıyla hızlıca ticarileşmesi ve ekonomiye kazandırılması mümkün olacaktır. Libya’nın da bize offshore’unda sismiklerimizle çalışmamız noktasında bir önerisi, teklifi var. Doğrusu biz de buna sıcak bakıyoruz’ dedi.

Yeni üretim gemisi 20 yıl Sakarya Gaz Sahası’nda olacak

Bayraktar, Türkiye’nin yeni doğal gaz üretim gemisine de değinerek, bu geminin keşif ve sondaj değil üretimle alakalı olduğunu belirtti.

Söz konusu geminin 20 yıl boyunca Sakarya Gaz Sahası’nda sabit bir noktada durarak üretim yapacağını aktaran Bayraktar, ‘Bütün bu coğrafyalardaki faaliyetler için elbette ki ilave gemilere ihtiyaç olabilir. Çünkü dediğim gibi şu andaki 4 gemimiz Karadeniz’de çok ciddi şekilde üretimi artırmakla ilgili çalışıyor. Bunları belli bir planlama dahilinde yani Oruç Reis’in mesela Karadeniz’deki görevi bitti, oradaki çalışması bitti, şimdi Oruç Reis’i Somali’ye gönderiyoruz. Benzer şekilde Barbaros Hayreddin veya diğer gemilerimizin de böyle farklı dönemlerde görevlendirmelerini yapabiliriz. Yani mümkün olan en uygun şekilde, en optimum şekilde bu gemilerimizi kullanacağız’ diye konuştu.

Bakan Bayraktar, Türkiye’nin Shell ile imzaladığı sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) anlaşmasına ilişkin şunları kaydetti:

‘Aslında bu da temelde enerjideki dışa bağımlılığı, cari açığı düşürmekle alakalı ortaya koyduğumuz bir stratejinin yansıması. O stratejide şu vardı: Bizim tedarik kaynaklarımızı, arz kaynaklarımızı mutlaka çeşitlendirmemiz lazım. Doğal gaz açısından bölgemiz çok zengin. Dünyanın en büyük doğal gaz rezervlerine sahip komşularımız var. Rusya, İran , Azerbaycan var ve bizim petrol boru hatlarımız var. Bu ülkelerden gaz tedarik ediyoruz ama mutlaka Türkiye’nin artan gaz talebini karşılamak için bunu çeşitlendirmemiz lazım. Onun için adeta bir seferberlik gibi biz Türkiye olarak son 7-8 yılda biliyorsunuz gazlaştırma kapasitemizi çok ciddi bir şekilde artırdık. Yani ne yaptık? Aliağa’da, Dörtyol’da, Saros’ta 3 FSRU gemisiyle ve mevcut karadaki gazlaştırma tesislerimizin de kapasitesini artırmak suretiyle bir dönem sadece 30 milyon, 37 milyon metreküp günlük gazlaştırma yaparken yani sıvılaştırılmış gemilerle LNG’yi alıp onu gaza çevirebilecek kapasiteye sahipken, şu anda bu 160 milyon metreküpe çıktı. Bu şu demek; Türkiye, ihtiyacı olan gazın en az yarısını rahatlıkla sıvı olarak, gemilerle LNG olarak alabilir. Bu çok büyük bir çeşitlendirme ve bir yenilik. Dolayısıyla Shell anlaşması bu anlamda önemli.’

Türkiye’nin sadece İran, Azerbaycan ve Rusya’dan değil 10’un üzerinde ülkeden doğal gaz aldığını dile getiren Bayraktar, Mısır, Nijerya, Katar ve ABD gibi birçok ülkeden doğal gaz alındığını belirtti.

Bayraktar, Türkiye’nin doğal gaz depolama kapasitesinin halihazırda 5,8 milyar metreküp olduğunu kaydederek, 2028’de ülke ihtiyacının en az yüzde 20’sine denk gelen 12 milyar metreküplük depolama kapasitesinin hedeflendiğini aktardı.

Türkiye’nin fazla doğal gazı ihracatla alakalı alternatiflere de sahip olduğunu vurgulayan Bayraktar, ‘Hem Bulgaristan hem Yunanistan üzerinden çok yakın bir zamanda Meclis’imizde bir değişiklikle Türkiye’nin gazı tekrar sıvılaştırarak satabileceği bir düzenlemeyi de yaptık. Bunun da önü kanun ile açılmış durumda. Dolayısıyla özellikle bizim bu Bulgaristan hattı üzerinden Avrupa’ya şimdilik 3,5 milyar metreküp ama yapılacak çalışmalarla yaklaşık 7,5 milyar metreküplük bir ihracat yapma kapasitemiz söz konusu olacak’ dedi.

Bayraktar, Türkiye’nin Shell ile yaptığı anlaşma kapsamında ihtiyacı olmaması durumunda söz konusu LNG kargosunu başka ülkelere ihraç edebileceğini sözlerine ekledi.

Irak ile enerji diplomasisi

Türkiye’nin enerji diplomasisi trafiğini de anımsatan Bayraktar, Irak ile bu konuda büyük potansiyel olduğuna dikkati çekti.

Bayraktar, şu anda Irak’la 3 sahada ortaklık olduğunu belirterek, söz konusu ülke için bunun ‘çok küçük’ olduğunu ifade etti.

Irak’ın günde yaklaşık 3 milyon varilin üzerinde petrol ihraç ettiğini anlatan Bayraktar, şöyle devam etti:

‘Bunun içinde 15 bin varil çok küçük. Türkiye’nin buradan daha büyük pay alması lazım. Dolayısıyla petrol ve doğal gaz sahalarında daha etkin, daha yoğun ve daha aktif bir Türkiye olmamız gerekiyor. Onun ötesinde petrol ticaretinde ve taşınmasında Türkiye daha büyük bir role sahip olabilir. Zira bizim Silopi’den Ceyhan’a kadar, yani eski Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattının Türkiye kısmı 650 kilometrelik iki boru hattı ve yaklaşık kapasitesi günlük 1,4 milyon varil. Onun için biz Irak’ta muhataplarımıza, özellikle Cumhurbaşkanımızın son ziyaretinden sonra diyoruz ki ‘Oradaki bu Kalkınma Yolu’nu (Development Road) mutlaka enerji yoluna çevirelim. Bunun yanına, yani bir demir yolu ve otoyolun yanına bir petrol yolu, petrol boru hattı, bir doğal gaz boru hattı, elektrik iletim hatları ile bunu destekleyelim.’ O zaman gerçekten Kalkınma Yolu haline gelir. Sadece petrol için şu örneği vereyim: Petrolün rakamları biraz geri gelmekle birlikte100 dolar olduğu bir senaryoyu düşünün, günlük 1,4-1,5 milyon varil, yıllık yaklaşık 50 milyar dolarlık bir petrol ticaret hacmine tekabül eder. Bu çok önemli bir şey. Irak için çok avantajlı olur çünkü Irak aslında petrolünün neredeyse tamamını Basra üzerinden dünya küresel piyasalarına gönderiyor. Bunun yarısını çeşitlendirerek Ceyhan’a, Ceyhan üzerinden Akdeniz çanağına, farklı coğrafyalara götürme imkanı, alternatifini aslında üretmiş olabilir böyle bir bakış açısı. Bunun önünde hiçbir teknik engel yok, bana göre ticari engel yok. Dolayısıyla burada da ciddi bir siyasi irade ortaya konması lazım.’

Bakan Bayraktar, Türkiye’nin Irak’la elektrik ihracat kapasitesinin 300 megavat olduğunu ve bunun artabileceğini söyledi.

Irak’la tahkim sürecinin hala sürdüğüne işaret eden Bayraktar, şu ifadeleri kullandı:

‘Irak’ta Bağdat’la Erbil arasındaki sıkıntı hala devam ediyor. Zira neredeyse bir yıla yaklaştık. Abu Dabi’de bir uluslararası konferansta ‘Petrol boru hattı artık operasyonel olmaya hazır, çalışabiliriz. Petrol boru hattından petrolü sevk edebiliriz.’ dedik. Bunu dedik ama işte 2 Ekim’e geliyoruz. Henüz bir varil bile petrol akışı söz konusu değil bu hatta. Türkiye olarak biz burada katkı yapmaya hazır olduğumuzu her daim ifade ediyoruz. Orada da yine bir siyasi karar üretmesi gerekiyor tarafların. Biz onlara yardımcı olmaya hazır olduğumuzu ifade ediyoruz. Irak’tan bu Kalkınma Yolu kapsamında oluşabilecek bu yeni petrol boru hattından gelecek petrolün bir kısmı Ceyhan’da rafineri, petrokimya yatırımına, dolayısıyla çok daha büyük bir değer zinciri oluşturabilecek bir şeye dönüşebilir. O zaman işte gerçekten bir Kalkınma Yolu’na dönüşecek bir proje haline gelir diye düşünüyorum.’

DEVAM EDECEK…

AA