Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Hammadde ve enerji krizi Türkiye ekonomisinin hızını kesemedi”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara’da düzenlenen “2023 Yılı İhracat Rakamlarının Açıklanması Programı”nda yaptığı konuşmada hammadde ve enerji krizinin bile Türkiye ekonomisinin hızını kesemediğini ifade etti.

2024’ün Türkiye’ye, millete ve bütün insanlığa hayırlar getirmesini dileyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni yılın ilk iş gününde Türk ürünlerini dünyanın dört bir yanına ulaştıran, ticaretin artması için canla başla çalışan ihracatçılarla, iş dünyasının akıncılarıyla birlikte olmaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu söyledi.

Programda, dış ticaret alanında Türkiye’nin 2023 karnesini tüm yönleriyle ayrıntılı bir şekilde ele alacaklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:

“Türkiye olarak gerçekten stratejik olduğu kadar meşakkatli bir coğrafyada yaşıyoruz. Tarih boyunca olduğu gibi bugün de küresel güç mücadelesinin odağında, ülkemizin merkezinde yer aldığı bir bölge vardır. Petrol ve doğal gaz başta olmak üzere dünya ekonomisini ayakta tutan yeraltı kaynaklarının kahir ekseriyeti bu coğrafyada yer alıyor. Doğal zenginliklerin yanı sıra bölgemiz, dünya ticaret yollarının da tüm geneli itibariyle kalbinde bulunuyor. Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan İstanbul ve Çanakkale Boğazı, Akdeniz’i Hint Okyanusuna bağlayan Süveyş Kanalı, Basra Körfezini Hint Okyanusuna bağlayan Hürmüz Boğazı, Akdeniz’in Atlas okyanusuna açılan kapısı olan Cebelitarık Boğazı dünya ticareti için hayati öneme sahip bağlantı noktalarından sadece birkaçı. Küresel ticaret artıkça bu boğazların ehemmiyeti de özellikle artmakta ve Türkiye’nin durumunu da öne çıkarmaktadır. Dikkat ederseniz son dönemde patlak veren krizlerin, gerilimlerin ve sıcak çatışmaların hemen hepsi ülkemizin yakın çevresinde yaşanmaktadır.”

Son birkaç yıla bakıldığında tüm dünyayı derinden etkileyen Kovid-19 salgını, küresel tedarik zinciri aksaklıkları, Rusya-Ukrayna savaşı, hammadde ve enerji krizinin bile Türkiye ekonomisinin hızını kesemediğini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

“Önceki yıl, yani 2022’de yüzde 5,5 oranında büyüdük. Bu büyüme oranına en büyük katkı ise 2,4 puanla ihracatımızdan geldi. 2023’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 oranında büyüyerek, son 13 çeyrektir süren kesintisiz büyüme trendimizi devam ettirdik. Böylece G-20 ülkeleri içinde en hızlı büyüyen ikinci ülke olduk. İhracat tarafında da benzer bir tablo karşımıza çıkıyor. İlk defa 2021’de yüzde 1 seviyesini aşan küresel ihracattan aldığımız pay, 2022’de yüzde 1,02’ye yükseldi. Geçtiğimiz yılın ilk iki çeyreğinde ise bu oran yüzde 1,03’e çıktı. Güçlü büyüme performansının yanında, büyüme kompozisyonumuz da olumlu yönde gelişti. Nitekim 2023’ün üçüncü çeyreğinde yatırımlarda yaşanan yüzde 14,7 oranındaki artış, son 2 yılın en yüksek seviyesini ifade ediyor. Mal ve hizmet ihracatının, Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla büyümesine katkısı, 2023’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 0,3 puan oldu.”

“ÜLKEMİZİN DIŞ TİCARET AÇIĞI YÜZDE 3,2 ORANINDA GERİLEDİ”

Tüm bunlara rağmen dış ticareti geliştirmeye verilen emeğin ve önemin meyvelerinin özellikle ihracatta toplandığının altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu:

“2023 yılı ihracatımız geçen yıla göre yüzde 0,6 oranında artışla 255 milyar 809 milyon dolara ulaşarak, Cumhuriyet tarihimizin rekorunu kırmıştır. Bu rakamla Orta Vadeli Program’daki 255 milyar dolarlık ihracat hedefimizi de aştık. 2023 yılı aralık ayında ihracatımız yüzde 0,44 artışla 23 milyar dolar oldu. 2023 senesinde ihracatın ithalatı karşılama oranı 0,8 puan artışla yüzde 70,7’ye yükseldi. Bakınız bu oran, biz göreve geldiğimizde sadece yüzde 50 civarındaydı. Ülkemizin dış ticaret açığı geçen yıla göre yüzde 3,2 oranında geriledi. Temmuz, ağustos, ekim, kasım ve aralık aylarında en yüksek ihracat rakamına ulaştık. Temmuz hariç yılın son 7 ayında dış ticaret açığımız bir önceki yılın aynı ayına göre azaldı.

2023 yılı ekim ayı itibarıyla yıllık hizmet ihracatı tarihi rekor seviye ile 99 milyar 254 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yılın ikinci yarısında dış ticaret açığındaki düşüş ve hizmet ticaretinde verilen fazla ile cari işlemler açığında düşüş yaşandı. Eylül ve ekim aylarında cari işlemler hesabında 2 milyar doların üzerinde fazla verildi.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kasım ve aralıkta, dış ticaret açığındaki düşüşün etkisiyle cari işlemler açığındaki kapanmanın devam etmesini beklediklerini belirtti. Son 5 aydır dış ticaret açığı ve cari işlemler açığının kalıcı olarak düşmeye başladığını gördüklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, önümüzdeki dönemde de iyileşmenin süreceğine inandıklarını söyledi.

Türkiye İhracatçılar Meclisi çatısı altında yer alan 61 ihracatçı birliği ve sayısı 120 bini aşan ihracatçı başta olmak üzere, bu rekora ulaşılmasında payı olan herkesi tebrik eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Günümüzün belirsiz siyasi ve ekonomik şartlarında ihracat yapan, katma değer üreten, istihdam oluşturan, ülke ekonomisine katkı sağlayan tüm ihracatçılarımızla gurur duyuyorum.” dedi.

“BİR MİLYAR DOLARIN ÜZERİNDE İHRACAT YAPAN İL SAYIMIZ 5’TEN 30’A YÜKSELDİ”

“Yola çıktığımız 2002 yılında aylık ortalama 3 milyar dolar ihracat yaparken bugün aylık ortalama 21,3 milyar dolar ihracat gerçekleştiriyoruz.” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıl ihracat yapmayan ilin kalmadığını bildirdi ve şunları söyledi:

“Bunun yanında, daha önce bir milyar doların üzerinde ihracat yapan il sayımız 5’ten 30’a yükseldi. 2023 yılında en fazla ihracat yapan 5 ilimiz sırasıyla şu şekildedir: Toplam 59,4 milyar dolarlık ihracatla İstanbul birinci oldu. İstanbul’u 30,7 milyar dolar ile Kocaeli takip ediyor. İzmir, 23,8 milyar dolar ile ihracattan yüzde 9,3 pay aldı. Bursa 17,7 milyar dolarla 4’üncü, Tekirdağ 12,5 milyar dolarla 5’inci sırada yer aldı.

İhracatta en büyük ortağımız olan Avrupa Birliği (AB), toplam 104,3 milyar dolarla yine ilk sırada bulunuyor. Avrupa Birliği dışı Avrupa ülkelerine olan ihracatımız yüzde 8,3 oranında, Yakın Doğu ve Ortadoğu ülkelerine olan ihracatımız yüzde 1,7 oranında artmıştır.”

“MAL TİCARETİNDEKİ GÜÇLÜ PERFORMANS HİZMET TİCARETİMİZE DE MÜSPET YANSIDI”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, küresel talepte ve bilhassa AB’de görülen yavaşlamaya rağmen, ihracatta bu performansın yakalanmasının çok önemli olduğunu söyledi.

İhracatta değer bazında artışta öne çıkan ilk üç ülkenin yüzde 63,4 ile Birleşik Arap Emirlikleri, yüzde 16,9 ile Rusya Federasyonu ve yüzde 150,4 oranında artışla Suudi Arabistan olduğu bilgisini veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti.

“İhracatımızın değer bazında en çok arttığı ilk üç fasıl da yüzde 15,1 artış ve 30,8 milyar dolarla motorlu kara taşıtları, yüzde 33,7 artış ve 13,7 milyar dolarla kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, yüzde 11,3 artış ve 25,2 milyar dolarla elektriksiz makinelerdir. Katma değer olarak da artan ihracatımızın kilogram birim kıymeti, yüzde 8,8’lik yükselişle 1,6 dolara çıkmıştır.

Mal ticaretindeki güçlü performans, hamdolsun, hizmet ticaretimize de müspet yansımıştır. Hükümete geldiğimizde yalnızca 14 milyar dolar olan hizmet ihracatımızı, 2023 yılı ocak-ekim döneminde 85 milyar doların üzerine taşıdık. Gerek mal ticaretinde izlenen performans, gerekse hizmet sektörünün güçlü katkısı, cari işlemler dengemize olumlu etki ediyor. Son iki aydır fazla verilen cari işlemler dengesindeki tablonun sürmesiyle, ekonomimizin sağlam temelleri daha da güçlenecektir.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ihracatçılarla el ele verdiklerini, çok çalıştıklarını ve başardıklarını belirterek, 2024’te çok daha büyük başarılara birlikte imza atılacağını söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün sadece 2023’ün değerlendirmesini yapmadıklarını, aynı zamanda 2024’ün de hedeflerini belirlediklerini ifade ederek, “2024’te mal ve hizmet ihracatımızın 375 milyar doların üstüne çıkabileceğine inanıyoruz. Türkiye, bunu başaracak güce, kabiliyete ve imkâna fazlasıyla sahiptir.” dedi.

“AMACIMIZ, TÜRK ÜRÜNLERİNİN TANINMADIĞI, İHRACATÇIMIZIN AYAK BASMADIĞI ÜLKE BIRAKMAMAK”

Sene sonunda belirlenen hedefleri de aşan bir ihracat rekorunu kırmanın gururunu hep birlikte yaşayacaklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Devlet olarak, 2023 yılında mal ve hizmet ihracatçılarımıza 11,6 milyar lira destek sağladık. İhracat desteklerine tahsis ettiğimiz bütçeyi 2024 yılında iki katına çıkartıyoruz. Mevcut desteklerimizi güçlendirirken, ihracatçımıza yeni destek paketleri ve yeni hizmetler sunmanın hazırlıklarını yapıyoruz.” dedi.

İhracatçıların daha düşük maliyetli finansman imkânlarına kavuşması için Ticaret Bakanlığı ve Türk Eximbank’ın yoğun bir çalışma yürüttüğünü anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, finansmanda sadece Eximbank’la yetinmediklerini söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

“Biliyorsunuz, İhracatı Geliştirme Anonim Şirketiyle finansman konusunda önemli bir adım atarken, kefalet sistemiyle de teminat sorununa çözüm getirdik. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankamız, finansmana erişimi desteklemek amacıyla reeskont kredilerinin günlük limitini 3 milyar liraya çıkardı. Şimdi de yurt dışındaki ithalatçılar ile ihracatçılarımızı bir araya getirecek, ihracat süreçlerinin dijitalleştirilmesine katkı sağlayacak yerli ve millî bir platform olan Türkiye e-İhracat Platformu’nu hayata geçiriyoruz. Amacımız, Türk ürünlerinin tanınmadığı, ihracatçımızın ayak basmadığı ülke bırakmamaktır.

Sizler çalıştıkça, yatırım yaptıkça, ürettikçe, ihracat gerçekleştirdikçe bizler tüm imkânlarımızla, tüm kurumlarımızla sizlerin yanında olacağız. Bugün elde ettiğimiz başarılar sadece birer başlangıçtır. İnşallah çok daha yüksek rakamlara, çok daha göz kamaştırıcı neticelere hep birlikte ulaşacağız. Geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiğimiz 255,8 milyar dolarlık rekor ihracatımızın milletimize ve sizlere hayırlı olmasını diliyorum. Türkiye’nin bayrağını gururla dalgalandıran tüm ihracatçılarımıza, her birinize bu rekor için şükranlarımı sunuyorum. Önümüzdeki yıl yeniden bir araya geldiğimizde, hedeflerimizi de aşan bir ihracat rakamını paylaşacağımıza yürekten inanıyorum. Ticaret Bakanlığımızı, Sayın Bakan ve ekibini, Türkiye İhracatçılar Meclisimizi, ticaretimizin artırılması için azimle çalışan herkesi tekrar tebrik ediyor, bu güzel organizasyonda emeği geçenleri kutluyorum.”

Konuşmasının ardından İstanbul Ambarlı Limanı’na canlı bağlantı ile bağlanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2024’ün ilk ihracat gemisini “Hayırlı yolculuklar” diyerek uğurladı.