“Tıbbi malzeme üreticileriyle çok yakın çalışıyoruz”
SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkanı Anar Mammadov, koronavirüs sürecinin petrol ve akaryakıt piyasaları ile rafineri sektörüne etkilerini Petroturk.com’a değerlendirdi.
SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkanı Anar Mammadov, tüm dünyayı olduğu gibi ülkemizi de uzun bir süredir etkisi altına alan koronavirüs sürecinin sektöre yansımalarını Petroturk.com’a anlattı.
Rafinerilerin de yaşanan süreçten etkilendiğini ifade eden Anar Mammadov, Petkim’in STAR Rafineri’den aldığı ham maddeyle tamamen iç pazara yönelik olarak özellikle de tüm ülkenin bu dönemde ihtiyacı olan tıbbi malzeme üreticileriyle çok yakın çalıştığını dile getirdi.
İşte Anar Mammadov’un Petroturk.com’a yaptığı o özel açıklamalar:
İçinde bulunduğumuz durumun petrol ve akaryakıt piyasalarına etkileri nasıl? Rafinaj ticaret ve dağıtım açısından baktığımızda nasıl bir tabloyla karşı karşıyayız?
“Yeni tip koronavirüsün ilk etkisi havacılık, lojistik ve ulaşım sektörlerinde kendini gösterdi. Seyahat sınırlamaları nedeniyle pek çok ülkede neredeyse bütün uçuşlar ve karayolu taşımacılığı durdu. Bu da doğal olarak petrol piyasasını olumsuz etkiledi. Rafinaj ve dağıtım açısından baktığımızda ise; piyasadaki durgunluğa bağlı olarak bazı rafineriler planlı bakımlarını erkene aldı, planlı bakımlardan yeni çıkan rafineriler ise planlı bakımlarını uzatma kararı aldılar. Bölgedeki rafinerilerin büyük çoğunluğunun kapasite kullanım oranları yüzde 50-75 seviyelerine kadar düştü. Mevcut dönemde ham petrol depolama kapasiteleri yüksek olan ve bu tür senaryolarda üretim planında hızlı değişiklik yapabilecek esnekliğe sahip rafinerilerin diğer rafinerilere göre daha avantajlı durumda olduğunu söyleyebiliriz. Bugünlerde gördüğümüz diğer büyük bir etki de denizcilik sektöründeki navlun fiyatlarının artması oldu. Bu anlamda yurt içi müşteri ağırlıklı çalışmak, rafinerilerin hem kârlılıklarını hem de çalışma verimliliğini etkileyecektir. Bu zor dönemde bizim faaliyetlerimize baktığımızda; Petkim, STAR Rafineri’den aldığı ham maddeyle tamamen iç pazara yönelik olarak özellikle de tüm ülkenin çok ihtiyacı olan tıbbi malzeme üreticileriyle çok yakın çalıştı. Bu üreticilerimizin ihtiyacı olan ham maddeye ilişkin üretimimize öncelik vermeyi tercih ettik. İhracat odaklı çalışan rafinerilerin zor duruma düştüklerine şahit oluyoruz.”
Salgının muhtemel etkilerinin azalması ile birlikte yılın ikinci yarısında nasıl bir tablo öngörüyorsunuz?
Piyasanın bu durumunun ne kadar kalıcı olacağını şu anda öngörmek çok mümkün değil ama salgının kontrol altına alınması durumunda piyasalarda ham petrol ve ürün fiyatlarında olası artışlar söz konusu olacak ve yıl sonuna kadar sektör normalleşme sürecine girecektir diye düşünüyoruz. Özellikle turizm sezonunun canlandığı ilkbahar ve yaz aylarında salgın kontrol altına alınabilirse, normalleşme süreci de başlayabilir. Turizm sektörünün toparlanması durumunda jet yakıtı tüketimi de buna paralel olarak artış gösterebilir. Tüm bu olumlu gelişmeler durumunda biz de tekrar ara verdiğimiz jet yakıtı üretimine dönüş yapabiliriz.
Yaşanan sürecin petrol ve akaryakıt piyasaları ile rafineri sektörü üzerinde uzun vadeli etkilerinin neler olmasını bekliyorsunuz?
Artık rafinerileri tek başına çalıştırmak çok zor bir iş oldu. Mesela Kovid-19 ile birlikte bazı ürünlerin hiç üretilmemesi gerekliliği oluştu. Uzun dönemde üretim esneklikleri daha fazla olan ve tıpkı STAR Rafineri gibi petrokimya ile entegre üretim yapmakta olan rafinerilerin daha avantajlı olacağını öngörüyoruz. Bildiğiniz gibi, STAR Rafineri’nin kuruluş felsefesinde SOCAR Türkiye’nin bir diğer iştiraki olan Petkim’le yaratacağı sinerji yatıyor. Türkiye’nin ilk ve tek entegre petrokimya şirketi olan Petkim’e boru hatlarıyla bağlı olan STAR Rafineri, Petkim’in ana ham maddesi olan nafta ihtiyacının neredeyse tamamını karşılıyor. STAR Rafineri, bu dönemde tüketimde yaşanan düşüşten dolayı jet yakıtı üretim kapasitesini dizele çevirdiği için çıkan ek naftayı böylelikle yine Petkim’e gönderebiliyor.