‘EPDK bilgi ve tecrübelerini ERRA’ya aktarmaya devam edecek’
ERRA Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen, EPDK Kurul Üyesi Ahmet Çağrı Çiçek Petroturk TV Genel Yayın Yönetmeni Emin Kaya’nın sorularını yanıtladı.
Enerji Düzenleyicileri Bölgesel Birliği’nin (ERRA) Genel Kurulu’nda, aldığı yüksek oy oranıyla yönetim kurulu üyeliğine, Türkiye’den Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Kurul Üyesi Ahmet Çağrı Çiçek seçildi. Çiçek, 360° Enerji programında Petroturk TV Genel Yayın Yönetmeni Emin Kaya’nın sorularını yanıtladı. EPDK’nın Ankara’daki yeni binasında gerçekleştirilen röportajda Ahmet Çağrı Çiçek, Emin Kaya’nın enerji sektörü, EPDK ve ERRA’ya yönelik sorularını yanıtladı.
“EPDK’YI TEMSİLEN ADAY OLDUM”
Geçtiğimiz haftalarda yapılan Enerji Düzenleyicileri Bölgesel Birliği (ERRA) Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyeliğine seçildiniz. Öncelikle seçim sürecini bize anlatır mısınız? ERRA hakkında da kısa bir bilgi verebilir misiniz?
ERRA 20 senelik tarihinde ilk defa video konferans yöntemiyle bir toplantı, bir seçim gerçekleştirdi. Son ana kadar 6 tane boş pozisyon için 10 tane üye adayı vardı. Son dakika 9 kişiye düştü bu aday sayısı ve gizli oylama yöntemiyle bir seçim gerçekleştirildi. Ben de 2 senelik bu dönem için EPDK’yı temsilen aday oldum. Şükürler olsun, çok yüksek bir oy oranıyla seçildim ve EPDK ile Türkiye’yi temsilen ERRA’nın 2 sene boyunca yönetim kurulunda olacağım.
ERRA’ya gelecek olursak; ERRA, Enerji Düzenleyicileri Bölgesel Birliği’nin kısaltılmış adı. ERRA, 34 tane tam üyesi, 14 tane de ortak üyesi olan, geniş bir ağa sahip, geniş coğrafyalara yayılan ve etkileşimi çok yüksek bir birlik. ERRA şu anda 4 kıtada temsilcilikleri olan çok büyük bir organizasyon. Avrupa, Avrasya’nın regülasyonlarında temel rol oynamış, eğitim veren, aldığı eğitimleri paydaşlarıyla paylaşan, organizasyonlar, seminerler düzenleyen çok büyük bir organizasyon.
“EPDK OLARAK ERRA’NIN ALT KOMİTELERİNİ YÖNETMEYE TALİP OLDUĞUMUZU İLETTİK”
Seçildiğiniz yönetim kurulunda belirli bir görev alanınız var mı? Daha çok hangi konulara odaklanacaksınız?
Belirttiğim gibi biz yönetim kurulu toplantımızı video konferans yöntemiyle yaptık. Öyle öngörüyoruz ki pandemiden dolayı toplantılarımızı bu şekilde yapmaya devam edeceğiz. Geçen hafta yönetim kurulu olarak ilk toplantımızı yaptık. Görev paylaşımlarım konusunda bize önerilerde bulundular. ERRA’nın altında bulunan çalışma komiteleri var. Biz de EPDK olarak bu komiteleri yönetmeye talip olacağımızı ilettik kurulumuza. Önümüzdeki haftalarda yapılacak toplantılarda bunlar net olarak belli olacak.
“ERRA HER ZAMAN GENİŞLEMEK İSTİYOR”
ERRA’nın gündeminde hangi konular var? ERRA bu süreçte hangi konulara odaklanmayı planlıyor?
ERRA bütün konularda bilgi ve beceriye sahip. EPDK’da olduğu gibi ERRA’nın da 4 alt grubu mevcut; elektrik, doğal gaz, yenilenebilir gibi… Bu grupların da kendi içinde başkanlıkları ve orada çalışan uzman arkadaşlarımız var. ERRA çatı bir grup. Diğer ülkelerde olan regülasyonları alıp bir araya topluyor. Bunları harmanlıyor, kendi tecrübelerini üye ülkelere, üye ülkelerden aldığı tecrübeleri de paydaşlarına yansıtıyor.
ERRA her zaman genişlemek istiyor. Üyelerini ve bulunduğu ülkeleri çoğaltmak, etkileşimini arttırmak istiyor. Bunu da son genel kurulunda da aldığı 4 yeni ülkeyle kanıtladı.
“PANDEMİ İLAN EDİLMEDEN ÖNCE 2020’YE ÇOK İYİ BAŞLAMIŞTIK”
Biraz da ülkemizin enerji piyasasından konuşalım istiyorum. Biliyorsunuz pandemi döneminden dolayı zorlu ve ilginç bir süreç yaşıyoruz. Pandemi sürecinin enerji piyasasına etkilerini değerlendirmenizi rica edeceğim. Sektörümüzün geleceği üzerinde ne gibi etkiler öngörüyorsunuz?
Pandemi süreci ilan edildikten sonra hemen hemen bütün sektörleri etkiledi. Enerji sektörü de bundan payını aldı. Covid-19 etkisini enerji sektöründe anında görmeye başladık. Mesela; elektrikte evsel tüketim arttı ama sanayi tüketimi neredeyse durdu. Akaryakıt sektöründe de benzer durumlar yaşadık. Bazı bayiler işletmelerini kapatmak zorunda kaldı, iflas edenler oldu, vardiya sistemine geçenler oldu. Dünyada petrol fiyatları dramatik şekilde düştü. Bunun pompa fiyatlarına yansımasını hep beraber gördük. Türkiye 2-3 sene önceki pompa fiyatlarını gördü. Ama en önemlisi de Covid-19 tedarik zincirinde kırılmaya sebep oldu. Yatırımcının bileği büküldü bir şekilde.
Aslında biz Covid-19 pandemisi ilan edilmeden önce 2020’ye çok iyi başlamıştık. Lakin süreç uzadıkça sektörümüz de durumdan dramatik şekilde etkilendi. Biz de EPDK olarak aldığımız kurul kararlarımızla hem tüketiciyi, hem yatırımcıyı mümkün olduğunca rahatlatmaya yönelik kararlar almaya çalıştık. Aldığımız kararların da sektörümüz için pozitif etkileri oldu. Şimdi de normalleşmeye başlıyoruz ama hala pandeminin etkileri sektörde devam ediyor.
“BU KEŞFİN DEĞERİ SADECE PARASAL DEĞİL”
Karadeniz’de 405 milyar m3’lük dev bir doğal gaz rezervi keşfettik. Ülkemizde çalışmaları devam eden vadeli doğal gaz piyasası ve ülkemizin enerji ticareti merkezi olma hedefini de göz önünde bulundurarak bu keşfi bize değerlendirir misiniz?
Türkiye bizim ‘Mavi Vatan’ dediğimiz bölgede uluslararası hukukun kendisine tanıdığı sınırların içerisinde legal haklarını kullanarak, 3-4 senedir yoğun bir şekilde rezervlere ulaşmaya çalışıyor. Bunu da çok gelişmiş, türünün son örneği sismik araştırma gemileriyle yapıyor. Çok şükür ki bunun da karşılığını aldı ve böyle büyük bir rezerv keşfedildi. Türkiye’nin daha önceki doğal gaz arama hikayelerine baktığımız zaman bu keşfin ne denli önemli olduğu anlaşılıyor. Bu keşfin değeri sadece parasal değil, aynı zamanda Türkiye’yi geleceğe yönelik yapacağı araştırmalarda cesaretlendiren bir keşif oldu. İnşallah Doğu Akdeniz’de de daha fazla gaz buluruz.
Bazı eleştiriler de oluyor; bulunan gazın Türkiye’nin sadece 5-6 yıllık rezervinin toplamı kadar olduğu yönünde. Ama bunlar çok yanlış eleştiriler. Buna sadece rakamsal bakmamak lazım; bu çok önemli bir cesaret kaynağı. Bize getirecekleri de yadsınamaz. İleride kontratlarla ilgili masaya oturduğumuz zaman vereceğimiz ilk sinyal; fiyat konusunda elimizi kuvvetlendirecek, ikinci sinyal; bulmaya devam edeceğimizi düşündükleri için yüksek fiyat konusundaki düşüncelerini kırmış olacağız. İnşallah bu keşiflere devam ederiz. Keşifte emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
‘EPDK ERRA’YA ÇOK ÖNEM VERİYOR’
Peki EPDK’nın ERRA’ya yapacağı katkıları düşünecek olursak; 20 yıllık tecrübesiyle ve yaptıklarıyla EPDK ne gibi katkılar sunacak ERRA’ya?
EPDK her zaman ERRA’ya çok önem veriyor. Kurumun ilk başkanından, şu anki kurum başkanımız Sayın Mustafa Yılmaz’a kadar EPDK, ERRA’nın çeşitli çalışma gruplarına, komisyonlarına her kademeden insan, yönetim kurulu üyesi gönderdi. Biz Türkiye olarak ERRA’da kendimizi anlatabiliyoruz. Yaptığımız regülasyonları, tecrübelerimizi paylaşabiliyoruz. Türkiye bütün tecrübelerini ERRA’ya anlatabiliyor. Diğer ülkeler de gerçekten Türkiye’nin yaptıklarını, tecrübelerini dinlemek istiyor. Çünkü son 17-18 senedir Türkiye, enerjinin her alanında birçok ilerleme kaydetti ve bu da Avrupa’nın gözünden kaçmıyor. Türkiye’ye çok önem veriyorlar. ERRA da bunun için bir platform aslında. Dolayısıyla benden sonraki dönemde de ERRA, EPDK için önemli olacak. Tabii ki bu durum karşılıklı; kazan kazan.