‘Enerjide dışa bağımlılık kader değildir’

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu bütçe görüşmelerinde sektöre dair önemli mesajlar verdi. Komisyonda sunum yapan EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz da konuşmasında sektörel çalışmaları özetledi.

Sibel Acar / Ankara

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2024 yılı bütçesi 17 Kasım tarihinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülerek kabul edildi.

Bakan Bayraktar, bütçe görüşmelerinde enerji sektörüne dair önemli mesajlar verdi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlığın ve bağlı kuruluşların 2024 bütçe görüşmelerine katılarak milletvekillerine sunum yaptı.

TÜRKİYE YÜZYILI’NIN İLK BÜTÇESİ

Bu bütçenin ‘Türkiye Yüzyılı’nın ilk bütçesi olduğunu hatırlatan Bakan Bayraktar, tabii kaynaklardan hidrokarbon arama ve üretimine, enerji arz güvenliğinden yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına, nükleer enerjiden enerji verimliliğine kadar birçok alanda ‘Türkiye Yüzyılında Milli Enerji ve Maden Politikası’ hedeflerini anlattı.

ENERJİNİN YÜZYILI

Bayraktar, 29 Ekim’de Cumhuriyetin 100’üncü yılının büyük bir coşkuyla kutlanıldığını hatırlatarak; “Bakanlık olarak milletimizin refah seviyesini yükseltmek ve ülkemizi kalkındırmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Şimdi önümüzde, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın ortaya koyduğu ‘Türkiye Yüzyılı’ hedefleri var. Artık Türkiye Yüzyılı’nı enerjinin de yüzyılı yapacak adımları atacağımız yeni bir döneme giriyoruz” dedi.

CUMHURİYET TARİHİNİN REKORU

Türkiye’nin maden çeşitliliği açısından dünyada 8. sırada yer aldığını vurgulayan Bayraktar; “2002 yılında 680 milyon dolar olan maden ihracatımızı, 2022 yılında 10 katına çıkararak 6,5 milyar dolara ulaştırdık ve Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdık. Ayrıca, 2002’de gayrisafi yurtiçi hasıla içinde yüzde 0,8 olan madenciliğin payını 2022’de yüzde 1,4’e yükselttik” diye konuştu.

BOR’DA LİDER TÜRKİYE

Bayraktar, Türkiye’nin bor madeninde küresel rezervin yüzde 73’üne sahip olduğunu kaydederek; “2022’de yüzde 63’lük uluslararası pazar payı ile sektördeki liderliğimizi koruyoruz. Hedefimiz dünya bor rezerv oranımız kadar pazar payına ulaşmaktır. Bu çerçevede, 2022 yılında yüzde 97’si ihracat olmak üzere 2 milyon 672 bin ton bor ürünleri satışından 1 milyar 320 milyon dolar ciro ile tarihi bir rekor kırdık” dedi.

GABAR TERÖRLE DEĞİL KEŞİFLE ANILIYOR

Bayraktar, bir dönem adı terörle anılan Gabar, Kato ve Bestler-Dereler bölgelerinin artık petrol keşifleriyle, üretimle, kalkınmayla ve huzurla anılmaya başladığına değinerek; “Bugün Gabar bölgesinde günlük 23 bin varil ham petrol üretiyoruz. Bölgede üretimi artırmaya yönelik sondaj operasyonlarına da devam ediyoruz. Hedef 2024 yılı sonunda günlük 100 bin varil üretime ulaşarak yurtiçi üretimin toplam günlük 200 bin varilin üzerine çıkarmaktır. Bu da tüketimimizin yaklaşık yüzde 20’sinin kendi kaynaklarımızdan karşılanması anlamına gelmektedir” ifadelerini kullandı.

ELEKTRİK İHTİYACININ YÜZDE 10’UNU KARŞILAYACAK

Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesinde tüm uluslararası güvenlik standartlarına uygun olarak 4 reaktörün aynı anda inşasının devam ettiğini belirten Bayraktar; “Bütün ünitelerin faaliyete geçmesiyle ülkemizin yıllık elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 10’unu karşılayacak, yıllık 7 milyar metreküp doğal gaz ithalatı ve 35 milyon ton karbon salımının da önüne geçecektir” diye konuştu.

KAMUDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Bakan Bayraktar, önemli bir arz kaynağı olarak değerlendirdikleri enerji verimliliğini en temiz ve en ucuz enerji kaynağı olarak gördüklerini söyleyerek kamu kaynaklarının verimli kullanılması ve enerji maliyetlerinin azaltılması amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan genelgeyle yüzde 15 olan kamu binalarındaki enerji tasarruf hedefini 2030 yılına kadar asgari yüzde 30’a çıkardıklarını ifade etti.

“VATANDAŞLARIMIZIN YARALARINI SARIYORUZ”

Kahramanmaraşlı depremlerden etkilenen vatandaşların yaralarını sardıklarını kaydeden Bayraktar; “Depremde evi ve varsa iş yeri yıkılan, acil yıkılacak, orta ve ağır hasarlı olan vatandaşların depremden önceki ödenmemiş tüm doğal gaz ve elektrik faturalarını sildik.

Vatandaşlarımızın yeni yerleşim yerlerinde enerjiye dair herhangi bir sıkıntı yaşamamalarını sağlayacağız” diye konuştu.

HAZİRAN’DA ÜRETİM BAŞLIYOR

İthal edilen ferroborun, çelik ve ileri teknoloji üretimi başta olmak üzere çok sayıda uygulamada kullanıldığının altını çizen Bayraktar, ferroborun Türkiye’de üretilmesi için Bandırma’da temelini attıkları tesisi de Haziran’da devreye alacaklarını açıkladı.

212 OSB’YE DOĞAL GAZ

Bakan Bayraktar, son 21 yılda günlük doğal gaz giriş kapasitesini yaklaşık 5 katına çıkararak 447 milyon metreküpe ulaştırdıklarını ifade ederek; “Doğal gaz ulaşmayan yerleşim yeri kalmayacak hedefimiz doğrultusunda 2002 yılında sadece 5 şehrimizde kullanılan doğal gazı bugün 81 il ve 793 yerleşim yerine götürerek nüfusumuzun yüzde 83’üne doğal gaz kullanım imkânı sunduk. Ayrıca, 2002 yılında sadece 7 OSB’mizde doğal gaz varken bugün 212 OSB’mize doğal gaz arzı sağlıyoruz” diye konuştu.

4 MİLYON METREKÜPE ULAŞILDI

Milli Enerji ve Maden Politikası kapsamında dünyanın en gelişmiş filolarından birini kurduklarını anlatan Bayraktar; “Sakarya Gaz Sahasında 710 milyar metreküplük doğal gaz rezervi keşfi sonrasında günlük yaklaşık 4 milyon metreküp üretime ulaşıldı. Bu üretim 1,5 milyon hanenin doğal gaz ihtiyacını karşılamaktadır” dedi.

40 MİLYON METREKÜPE ÇIKACAK

Bayraktar, Sakarya Gaz sahasından üretilen 6,4 milyar metreküp gazın vatandaşa bedelsiz sunulduğunu söyleyerek projenin Faz-1 kısmı tamamlandığında üretimin günlük 10 milyon metreküpe, Faz-2 kısmı tamamlandığında ise günlük 40 milyon metreküpe çıkacağını vurguladı.

ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ TÜKETİMLERİNİN 270 MİLYAR LİRASI DEVLETTEN

2022’de 1,9 milyon aileye 1,7 milyon ton kömür desteği sağladıklarını, bu sene de ısınma amaçlı kömür desteğine devam ettiklerinin altını çizen Bayraktar; “Kömür desteği alan hanelerden isteyenlerin bunu doğal gaz olarak da kullanabilmelerini sağlayacak düzenleme kapsamında, 2022 yılından itibaren 634,3 milyon TL tutarında doğal gaz tüketim desteği verdik. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın sağladığı bu desteklerin haricinde, 2022 yılında vatandaşlarımızın elektrik ve doğal gaz tüketimlerinin 270 milyar TL’si devletimiz tarafından karşılanmıştır” dedi.

NET SIFIR EMİSYON HEDEFİ

Bayraktar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilan ettiği 2053 yılına kadar net sıfır emisyonlu bir ekonomi hedefiyle hareket ettiklerini bildirerek; “Bu süreçte öncelikli konularımız; yenilenebilir enerjiden azami şekilde istifade etmek, enerji verimliliği, küçük modüler reaktörlerin de dahil olduğu nükleer enerji, hidrojen, batarya ve diğer depolama sistemleri ile dijitalleşme ve kritik mineraller olacaktır” diye konuştu.

Kara ve deniz alanlarında yoğun şekilde yürütülen arama çalışmalarına, yeni süreçte de tempoyu artırarak devam edeceklerini vurgulayan Bayraktar; “Coğrafya kaderdir ancak enerjide dışa bağımlılık kader değildir anlayışıyla milletimizin refahı ve yaşam kalitesini artırmak için bulduğumuz kaynakları hızla devreye alacağız” dedi.

KÜRESEL ISINMAYA KARŞI NÜKLEER ENERJİ

Bakan Bayraktar, sunumunun ardından milletvekilleri tarafından yöneltilen sorulara yanıt verdi. Bayraktar, nükleer enerjiye yönelik gelen eleştiriler üzerine; “Eğer dünya küresel ısınmayla mücadele konusunda ciddiyse mutlaka nükleerle alakalı konuda şapkasını önüne koyup bir kez daha düşünmesi gerekiyor” dedi.

“SADECE YENİLENEBİLİR İLE OLMAZ”

Sadece yenilenebilir enerjiyle, nükleer enerji olmadan bir dönüşümün mümkün olamayacağının altını çizen Bayraktar; “Türkiye mutlaka baz yükte nükleer santrale ihtiyaç duyuyor. Bunu da sadece Akkuyu’yla sınırlı tutmuyoruz. Çünkü bizim uzun dönemli projeksiyonlarımızda 20 bin megavatın üzerinde nükleer güce ihtiyacımız olduğu gözüküyor. Yani mutlaka Sinop ve Trakya’daki santrallere, bunlara ilaveten de son dönemde dünyada gelişen küçük modüler reaktörlerle alakalı 5 bin megavatlık bir güce ihtiyacımız var” diye konuştu.

SABİT SAAT UYGULAMASI

Bayraktar, sabit saat uygulamasıyla ilgili soruları cevaplandırırken konuyla ilgili; “Uygulamaya Ekim 2016’da geçmişiz. Ekim 2023’e kadar 10 milyar kilowatt saat tasarruf sağlanmış. Bunun parasal karşılığı 15 buçuk milyar lira” dedi.

“TÜRKİYE’NİN YEŞİL HİDROJENDEKİ POTANSİYELİNİN FARKINDAYIZ”

Yeşil hidrojendeki potansiyele yönelik görüşlerini paylaşan Bayraktar; “Hidrojen ve depolama gibi yeni gelişen alanlar var. Bu alanlarda gelişmeleri takip ediyoruz. Yol haritası çıkardık. Yeşil hidrojendeki Türkiye’nin potansiyelini farkındayız. Orada şu dengeyi de tutturmaya çalışıyoruz. Yeşil enerji üretiminde kullanılan güneş ve rüzgarı elektrik üretiminde de veya nihai olarak hidrojene dönüştürerek de kullanabilirsiniz. Burada ülkemizin ihtiyaçlarına, ülkemizin katma değerliliğine, ne üretebileceğine iyi bakmamız ve iyi değerlendirmemiz gerekiyor” dedi.

“TÜRKİYE 12 BİN MEGAVAT RÜZGAR VE 10 BİN MEGAVAT GÜNEŞ KURULU GÜCE SAHİP”

Bayraktar, 2016’dan sonra Milli Enerji ve Maden Politikaları’na iklim değişikliğiyle mücadelenin de eklendiğini, 2021’de Paris İklim Anlaşması’nın Meclis’te oy birliği ile onaylandığını anımsattı.

Türkiye’nin söz konusu anlaşmanın onaylanmasının ardından 2053’te karbon nötr ekonomi olma sözüyle enerji politikalarını sürdürdüğünü belirten Bayraktar; “Ekonominin bütün alanlarında, ulaştırmadan, binalara, sanayiden tarıma, tarımdan enerjiye, bütün alanlarda çok köklü bir dönüşümün gerekliliğini vurgulayan bir politika ve hedef ortaya koyduk. Biz de önümüzdeki 30 yılda bu hedef doğrultusunda Milli Enerji ve Maden Politikası’nı Türkiye’nin yüzyıl hedefi doğrultusunda geliştirmeye gayret ediyoruz” değerlendirmesini yaptı.

Bayraktar, Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltmak ve çevresel hedeflere ulaşmak için yenilenebilir enerjinin kritik rol oynadığını vurgulayarak ülkenin 12 bin megavat rüzgar ve 10 bin megavat güneş kurulu gücüne sahip olduğunu, 2035’e kadar 60 bin megavatlık kurulu güce daha ihtiyacı olduğunu dile getirdi.

BÜTÇELER KABUL EDİLDİ

Görüşmelerin ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2024 yılı bütçesi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından kabul edildi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yanı sıra Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun da 2024 yılı bütçeleri kabul edildi.

EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’ın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu bütçe görüşmelerindeki konuşmasına ulaşmak için tıklayınız.