Avrupa’da petrol talebi düştü: 2025 için ‘iyimser’ beklenti

Deniz Yaşayan / İstanbul

Avrupa’nın petrol talebi, bir önceki ay kaydedilen yıllık bazda 714 tb/g’lik büyüme oranından mayıs ayında 146 tb/g düştü. Bu petrol talebindeki düşüş büyük ölçüde Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa’dan kaynaklanırken İtalya ve İspanya’da ise talepte artış yaşandı. Petrol ürünleri açısından talepteki en büyük düşüş dizel ve “diğer ürünler” kategorilerinde gözlendi.

Ürünler açısından dizel talebi mayıs ayında yıllık bazda 140 tb/d düştü. Dizel talebindeki bu düşüş büyük ölçüde azalan üretim faaliyetinden kaynaklandı. “Diğer ürünler” kategorisinde de bir önceki ay kaydedilen yıllık bazdaki 166 tb/d büyüme mayısta 32 tb/d azaldı. Yakıt talebiyse sabit kaldı.

SANAYİNİN TOPARLANMASI OLUMLU ETKİLEYECEK

Jet/kerosen talebi hava taşımacılığında artan toparlanmayla birlikte yıllık bazda 104 tb/d arttı. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) Havacılık Yolcuları Pazarı Analizi’ne göre, Avrupa’nın uluslararası ücretli yolcu-kilometresi (RPK) nisan ayında kaydedilen yıllık bazda yüzde 10,1’lik büyümeden sonra mayıs ayında yüzde 11,7 büyüdü. (Rapor)

Petrokimya ürünlerinin LPG talebi mayıs ayında yıllık bazda 31 tb/d arttı. Bu, bir önceki ay görülen 64 tb/d büyümenin altında kaldı. Nafta talebi de yıllık bazda 103 tb/d’lik büyüme ivmesinden düştü ancak yine de 76 tb/d’lik artış kaydetti. Benzin talebiyse bir önceki ayda görülen yıllık bazda 152 tb/d’den düşerek 10 tb/d artabildi.

Kısa vadede beklentiler, Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) dahilindeki Avrupa’nın gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYİH) 2024 yılının ikinci yarısında pozitif ivmesini sürdüreceği yönünde. Sanayi sektöründe beklenen aşamalı toparlanmanın hizmet sektöründe devam eden genişlemeyle birlikte 2024’ün ikinci ve üçüncü çeyreğinde GSYİH’deki büyümeye olumlu etki yapması bekleniyor. Ayrıca “sürüş sezonu” olarak adlandırılan yaz mevsimi ve üçüncü çeyrekteki sürüş hareketliliğiyle hava taşımacılığının da artışa etki edeceği düşünülüyor. Ek olarak Fransa’da düzenlenen Olimpiyat Oyunları’nın üçüncü çeyreğin seyahat ve turizm petrol talebindeki rakamları etkileyeceği belirtilebilir.

AVRUPA İÇİ HAVA TAŞIMACILIĞI CANLANIYOR

Avrupa hava trafiği şu an 2019 seviyesinin sadece yüzde 3 altında ve ABD, Latin Amerika ve Asya-Pasifik’e yapılan uzun mesafeli uçuşlar, koronavirüs pandemisi sonrası iyileşmenin devam ettiğini gösteriyor. Avrupa içi hava taşımacılığı da canlanıyor. Bu faktörlerin Avrupa genelindeki petrol talebini ve ulaşım sektöründeki yakıt tüketimini artıracağı değerlendiriliyor. Bununla birlikte üretim ve petrokimya faaliyetlerindeki “ters rüzgar” bu petrol talebini etkileyebilir. Yine de Avrupa’nın yılın ikinci yarısında yıllık bazda 23 tb/g’lik ufak bir talep artışı yaşayacağı öngörülüyor. 2024 geneli için ise Avrupa’nın yıllık bazda 27 tb/g’lik bir talep düşüşüyle yaklaşık 13,42 mb/G’lik bir seviyeye ulaşacağı öngörülüyor.

2024 yılının sonuna doğru tüm bu potansiyel iyileşmelerin 2025’te de devam etmesi ve Avrupa GSYİH’sinin artması beklenebilir. Hava taşımacılığındaki toparlanma ve kara yolu sürüşlerindeki istikrar petrol talebine artı yönde etkide bulunabilir. Yine de petrol talebindeki büyümenin 2024’te beklenen yıllık bazda 13,42 mb/g’den yalnızca ufak bir artışla 13,44 mb/g olabileceği tahmin ediliyor.