Yenilenebilir enerjide YEKA modeli masaya yatırıldı

9’uncu Türkiye Enerji Zirvesi’nin ikinci gününde Yenilenebilir Enerji Yatırımları ve Finansmanı YEKA Modeli oturumu düzenlendi.

9’uncu Türkiye Enerji Zirvesi’nin ikinci gününde Yenilenebilir Enerji Yatırımları ve Finansmanı YEKA Modeli oturumu düzenlendi. Shura Enerji Dönüşüm Merkezi Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman’ın moderatörlüğünde gerçekleşen oturuma; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Danışmanı Dr. Oğuz Can, Zorlu Enerji CEO’su Sinan Ak ve Kalyon Enerji Grubu Başkanı Murtaza Ata konuşmacı olarak katıldı.

“Ekonomimizin en önemli kırılganlıklarından birisi cari açık”

Shura Enerji Dönüşüm Merkezi Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman dünya genelinde bir enerji dönüşümünün yaşandığını belirterek, “Türkiye’nin kendine özel şartları var. Ekonomimizin en önemli kırılganlıklarından birisi cari acık. Enerji ithalatını azaltmak üzere yerli kaynaklara yol açılıyor. Enerjinin ekonomikliği artık daha ön plana çıkıyor rekabetçilikte avantaj sağlamak için. Enerji teknolojilerinin ülkemizde üretip, sanayicimizi bu alanda geliştirmek en önemli hedeflerden bir tanesi. Türkiye’de  yenilenebilir enerjinin gelişmesinin önündeki en önemli problem finansman problemi” dedi.

“Biokütle potansiyeli değerlendirilmeli”

Zorlu Enerji CEO’su Sinan Ak “Avrupa’da kurulu güç olarak baktığımız zaman ciddi artışlar var. Biokütlede de ciddi yatırımlar var. Avrupa’da 35- 36 bin MW’lara ulaşmış santral kapasiteleri mevcut. Avrupa’ya baktığımız zaman kömürün tüketimi gittikçe düşüyor. Türkiye’de 600 MW’lık bir biokütle yatırımı var. Biokütlede birçok paydaş var. Burada elektrik bir yan ürün olarak da değerlendirilebilir. Bir sürü faktörü içinde barındıran ve bir hayat felsefesi olarak karşımıza çıkan bir şey.  Avrupa’da yüzde 90’lara kadar değerlendirilen evsel atıklar  var. Türkiye evsel atıkların neredeyse tamamını döküyor, dönüştüremiyor. İstihdam acısından baktığımızda ciddi bir istihdam yaratıyor. Ülkemizin de en büyük sorunlarından birisi de bu. Önümüzdeki dönemde bunların bir şekilde değerlendirilmesi gerekiyor. Ulusal atık eylem planına uygun olarak bir YEKA modeli geliştirilebilir. Önümüzdeki 10 yıllık süreçte planlamalar doğru yapılırsa hem cari açığa katkıda bulunuruz, hem de çevresel etkilerden kurtuluruz” değerlendirmesinde bulundu.

“Güneş YEKA’sında ciddi bir yerli üretim yetkinliği kazanıyoruz”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Danışmanı Dr. Oğuz Can, “Yenilenebilir enerji dünyada ve Türkiye’de gelişiyor. 2015 yılından bu yana konvansiyonel yatırımların önüne geçmiş durumda. Türkiye, yenilenebilir enerji kaynakları acısından 2014’ten bu yana ciddi bir atılım içerisinde. Teknolojinin de yerli olması konusunda yerli aksam destek programıyla bunları destekledi. Yenilenebilir enerji kaynakları acısından ciddi atılımlar içerisindeyiz. Türkiye üretim yetkinlikleriyle de bölgesinde bir yetkinlik merkezi olmaya aday. Yerli ve yenilenebilir noktasında da 10 bin MW  güneş ve 10 bin MW  rüzgar ilave yatırımlar noktasında çalışmalarımız devam ediyor. Güneş YEKA’sında ciddi bir yerli üretim yetkinliğini kazanıyoruz. Küresel büyüme yavaşlama süreci içerisinde fed 6. Kez parasal sıkılaştırma uyguladı. Doların likiditesinin daraldığı bir dönemdeyiz. Risk yönetimi yapmamız gerekiyor. Finansal maliyetler arttı, birim fiyatlar değişti. Türkiye’nin YEKA modelinin özgün olması tamamen ihtiyaçtan. Rüzgar ve güneşte YEKA modeli çok güzel çalıştı. Güneşte daha küçük ve hatta şehir bazında bir YEKA modeli oluşturuyoruz. YEKA modeli tek bir adres değil ama iş modeli olarak gelişme sürecinde ana yollardan birisi olarak görülmesi gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.

“Bankalar yatırımcılardan ek teminat istememeli”

Kalyon Enerji Grubu Başkanı Murtaza Ata, “Cari açığımızın tamamı enerjiden dolayı gerçekleşiyor. Cari açığın iyileştirilmesi gerekiyor. Neredeyse tamamı enerji kaynaklı. Ben enerji cephesinde YEKA’yı bizim taktik silahımız olarak görüyorum. Birincisi ithalatı azaltıyor, ikincisi ise bunu yerli imkanlarla üretmenizi sağlıyor. Ekonomik saldırı döneminde YEKA hızımızın artarak devam ettiğini görmek memnuniyet verici. YEKA ihalelerini tamamlayabilmek için yerel para pazarındaki likidite yeterli değil, paraya ulaşmak zorlaştı. Erişseniz bile maliyetler çok yükseldi. Uluslararası sermayeli yatırımcıların YEKA’ya ilgisinin arttırılması gerekiyor. Küresel sermaye girişini hızlandırmak gerekiyor. Şartnamelerde yatırımcının sınırlarını çok net olarak ortaya koymak gerekiyor. Borç verenler proje tahtında sağlana gelir teminatlarını yeterli görmeli, yatırımcılardan ek teminat istememeli” diye konuştu.