Yenilenebilir enerjide yerlileşme hamlesi

Abdullah Paçal – İstanbul

Türkiye 2053 net sıfır karbon hedefi doğrultusunda yeşil enerjide kritik bir yol katetti. Elektrik kurulu gücünde yenilenebilir enerjinin payı her geçen gün artarken yerli ve milli ekipman üretimi için de önemli adımlar atılıyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın verilerine göre; kurulu gücün kaynak bazlı dağılımında yenilenebilir enerjinin payı 10 yıllık süreçte ciddi bir artış gösterdi.

2014 yılı aralık ayı sonu itibarıyla Türkiye’nin kurulu gücü 69 bin 520 MW seviyelerindeydi. 2014 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla kurulu gücün kaynaklara göre dağılımı; doğal gaz yakıtlı santrallerin payı yüzde 47,9, hidrolik, taş kömürü-linyit ve ithal kömür santralleri ise sırasıyla yüzde 16,1, yüzde 16 ve yüzde 13,9, rüzgar yüzde 3,4, şeklindeydi.

2024 yılı aralık ayı sonu itibarıyla Türkiye’nin kurulu gücü 115 bin 975 MW’a ulaştı. 2024 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla kurulu güç kaynaklara göre; yüzde 27,8’i hidrolik enerji, yüzde 21,3’ü doğal gaz, yüzde 18,9’u kömür, yüzde 11,1’i rüzgâr, yüzde 17,1’i güneş, yüzde 1,5’i jeotermal ve yüzde 2,3’ü ise diğer kaynaklar olarak kaydedildi.

Türkiye 2053 net-sıfır hedefleri doğrultusunda 2035 yılındaki toplam kurulu güç hedefi 227 bin MW. 2035 yılında toplam kurulu güç içerisinde ise rüzgar ve güneşte yüzde 53 oranı hedefleniyor. Bu hedefte diğer kaynakların yüzde 47 olması öngörülüyor.

Tüm bunların yanında rüzgar ve güneşin kurulu güce katkısını artırmak için yenilenebilir enerjinin üretiminde kullanılan ekipman üretiminin de yerli imkanlarla yapılması çok önemli. Ekipmanın ithal olması maliyeti artırırken dışa bağımlılık konusunda da ciddi engeller çıkarıyor. Rüzgâr ve hidrolik türbinleri, güneş panelleri gibi ekipmanların yerli sanayi kapsamında yapılması Türkiye’nin yerli ve milli hamlelerini artıracaktır.

“FABRİKAMIZ TAMAMI İTHAL OLAN GÜNEŞ HÜCRELERİNİ YERLİLEŞTİRECEK”

Bu kapsamda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Aliağa Güneş Hücresi ve Paneli Entegre Üretim Tesisi’nin açılış törenine katıldı. Tesisin yıllık 800 megavat kapasite ile güneş hücresi üreteceğini ifade eden Bakan Bayraktar, “Fabrikamız, güneş paneli üretiminde neredeyse tamamı ithal olarak temin edilen güneş hücrelerini yerlileştirecek. Bu alandaki dışa bağımlılığımızı ve dolayısıyla cari açığımızı azaltacak” dedi.

Smart Güneş Teknolojileri Yönetim Kurulu Başkanı Halil Demirdağ’ın ev sahipliğindeki açılış törenine Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, İzmir Valisi Süleyman Elban ve EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz da katıldı.

“TÜRKİYE YENİ BİR ENERJİ MİMARİSİ İÇİN ÇABA HARCIYOR”

Törende konuşan Bakan Bayraktar, tüm dünyada enerjinin dönüştüğünü, Türkiye’nin de yeni bir enerji mimarisi için çaba harcadığını kaydetti. Bayraktar, burada üç temel önceliğin arz güvenliğini sağlamak, dışa bağımlılığı azaltmak ve iklim değişikliğiyle mücadele olduğunu vurgulayarak “Yenilenebilir enerji, adeta her derde deva. Yenilenebilir enerji yatırımlarına yoğunlaşarak artan talebi karşılayıp dışa bağımlılığı azaltarak karbonsuz üretim ile net sıfır emisyon hedefine katkı sağlıyoruz” dedi.

SESSİZ DEVRİM

Türkiye’nin son 15 yılda yenilenebilir enerjide sessiz bir devrim gerçekleştirdiğinin altını çizen Bayraktar, “Rüzgâr ve güneşte neredeyse sıfır olan kurulu gücümüzü yaklaşık 33 bin megavata getirdik. Bugün itibarıyla sadece güneşte yaklaşık 20 bin megavatlık bir kurulu güce eriştik. Rüzgâr ve güneşten ürettiğimiz elektrik, ülkemizdeki tüm hanelerin yıllık elektrik ihtiyacını karşılar hale geldi” diye konuştu.

Bayraktar, “Yenilenebilir Enerji 2035” yol haritası doğrultusunda yaklaşık 80 milyar dolarlık yeni yatırımla 120 bin megavatlık bir kurulu güce ulaşacaklarına işaret ederek yeni bir YEKA modeli geliştirdiklerini söyledi. Bu modelle 2035 yılına kadar her yıl en az 2 bin megavatlık YEKA yarışması yapacaklarını bildiren Bayraktar, “2024 yılı için YEKA RES ve YEKA GES yarışmaları, bu yıl ocak ve şubat aylarında tamamlanacak. 2025 RES ve GES YEKA yarışmalarını da bu yıl sonunda yapmayı hedefliyoruz” dedi.

“GÜVENLİ BİR YATIRIM ORTAMI OLUŞTURMAYA GAYRET EDİYORUZ”

Politikaları oluştururken bir bağımlılıktan kurtarıp diğerine teslim olmamaya dikkat ettiklerini belirten Bayraktar, “Bugün dünyada panel üretiminin yüzde 75’i, hücre üretiminin yüzde 85’i, wafer üretiminin de yüzde 97’si tek bir ülkede gerçekleşiyor. Bu nedenle biz yerli sanayimizi teşvik amacıyla YEKA yarışmalarında RES’lerde kullanılacak olan türbinlerin asgari 55 puanlık yerlilik şartını, GES’lerde kullanılacak olan panellerde de asgari yüzde 75 yerlilik oranını sürdürmeye devam edeceğiz. Ortaya koyduğumuz uzun dönemli, ölçek ekonomisine sahip ve öngörülebilir politikalarla daha güvenli bir yatırım ortamı oluşturmaya gayret ediyoruz” değerlendirmesini yaptı.

YERLİ GÜNEŞ HÜCRESİ

Bayraktar, açılışı yapılan yıllık 800 megavat kapasiteli hücre üretim tesisi hakkında bilgi vererek “Fabrikamız, güneş paneli üretiminde neredeyse tamamı ithal olarak temin edilen güneş hücrelerini yerlileştirecek. Bu alandaki dışa bağımlılığımızı ve dolayısıyla cari açığımızı azaltacak. Ülkemizin gücüne güç katacak” ifadelerini kullandı.

Bu bağlamda Enerji ve Tabii Kaynaklara Bakanlığı, yerlileşme sürecine büyük bir destek veriyor.

Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için ciddi adımların atıldığını belirten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Aliağa Güneş Hücresi ve Paneli Entegre Üretim Tesisi’nin açılış töreninde önemli açıklamalarda bulundu.

Tesisin yıllık 800 megavat kapasite ile güneş hücresi üreteceğini ifade eden Bakan Bayraktar, “Fabrikamız, güneş paneli üretiminde neredeyse tamamı ithal olarak temin edilen güneş hücrelerini yerlileştirecek. Bu alandaki dışa bağımlılığımızı ve dolayısıyla cari açığımızı azaltacak” dedi.

Törende konuşan Bakan Bayraktar, tüm dünyada enerjinin dönüştüğünü, Türkiye’nin de yeni bir enerji mimarisi için çaba harcadığını kaydetti. Bayraktar, burada üç temel önceliğin arz güvenliğini sağlamak, dışa bağımlılığı azaltmak ve iklim değişikliğiyle mücadele olduğunu vurgulayarak “Yenilenebilir enerji, adeta her derde deva. Yenilenebilir enerji yatırımlarına yoğunlaşarak artan talebi karşılayıp dışa bağımlılığı azaltarak karbonsuz üretim ile net sıfır emisyon hedefine katkı sağlıyoruz” dedi.