Rosatom, Bolivya’daki BRR-1 araştırma reaktörü için ilk nükleer yakıtı üretti

Bolivya’da inşa edilen BRR-1 araştırma reaktörüne yüklenecek ilk yakıt, Rosatom’un nükleer yakıt bölümünün alt kuruluşu Novosibirsk Kimyasal Konsantreler Tesisi’nde gerçekleştirilen kabul testlerini geçti.

Rosatom’dan yapılan açıklamaya göre, yakıt demetlerinin Bolivya’ya sevkiyatının 2025 yılında tamamlanması planlanıyor.

Bolivya’daki ilk araştırma reaktörü BRR-1, El Alto’daki ulusal nükleer araştırma ve teknolojiler merkezinin dördüncü aşamasının kilit tesisi olacak.

Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu tarafından yürütülen proje, Bolivya Atom Enerjisi Ajansı iş birliğiyle hayata geçiriliyor.

Havuz tipi bir araştırma reaktörü olan BRR-1, 50 yılık bir hizmet ömrüne sahip olacak.

Rosatom mühendisleri tarafından WWR-M2 için geliştirilen nükleer yakıt düzenekleri, MSK-64 ölçeği baz alındığında, maksimum 8,7 şiddetinde bir deprem durumunda bile çalışır durumda kalacak biçimde tasarlandı.

Rosatom’a bağlı TVEL Yakıt Şirketi’nin Ticaret ve Uluslararası İşlerden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Oleg Grigoriyev, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Bolivya, Rus nükleer yakıt tedarikinin yapıldığı ilk Güney Amerika ülkesi olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:

“Rosatom, yurt dışında araştırma reaktörü tesislerinin inşası konusunda engin deneyime sahip ve sözleşmeye bağlı kalarak bu tesislere tüm hizmet ömürleri boyunca nükleer yakıt sağlıyor. Novosibirsk Kimyasal Konsantreler Tesisi hem Rus hem de yabancı tasarımlı tesisler dahil olmak üzere, 50 yıldır dünyanın çeşitli bölgelerindeki araştırma reaktörleri için nükleer yakıt ve bileşenlerini üretiyor.”

El Alto’daki BRR-1 araştırma reaktörü, bilimsel araştırmalar için radyoizotop üretmeyi amaçlıyor.

Tesis ayrıca, çeşitli endüstrilerde talep gören nötron aktivasyon analizi yöntemini kullanarak malzemelerin kimyasal bileşimini incelemek için de kullanılacak.

Bu yöntem, bilim adamlarının kayaların, cevherlerin, konsantrelerin ve biyolojik örneklerin bileşimini belirlemelerine, ayrıca doğal kaynakların verimli kullanımı ve çevrenin sürekli izlenmesi için programlar geliştirmelerine yardımcı oluyor. Reaktör ayrıca nükleer çalışmalarda öğrencilerin eğitimi için bir üs haline gelecek.

El Alto Nükleer Araştırma ve Teknoloji Merkezi, Rus-Bolivya iş birliği kapsamında, sağlık, tarım ve diğer birçok sektöre yönelik ileri nükleer teknolojileri bir araya getiren, yenilikçi bir proje olma özelliğini taşıyor.

Proje, radyoizotop üretimi ve nötron aktivasyon analizi için bir reaktör kompleksi, radyofarmasötik üretimi için bir klinik öncesi siklotron-radyofarmakoloji kompleksi, tarım ürünlerinin işlenmesi ve tıbbi cihazların sterilizasyonu için çok amaçlı bir ışınlama merkezi (MPC) ile radyobiyoloji ve radyoekoloji laboratuvarlarını içeriyor.

Merkezin ilk iki aşamasının inşaatı halihazırda tamamlandı ve siklotron kompleksi ile çok amaçlı ışınlama merkezi 2023 yılında hizmete girdi.

İlk kompleks, onkolojik hastalıkların teşhisi için Bolivya’daki tıbbi kliniklere halihazırda tedarik edilen geniş bir izotop yelpazesi üretmek üzere tasarlandı. İkinci tesis olan IUEC ise, tarım ve gıda ürünlerinin güvenliğini sağlamak ve raf ömürlerini uzatmak için işlenmesine olanak sağlayabilmek için büyük önem taşıyor.

IUEC ayrıca çeşitli tıbbi cihazları sterilize etmek için de kullanılabiliyor.

Rosatom’un nükleer yakıt bölümüne ait olan TVEL Yakıt Şirketi, nükleer yakıt üretimi, uranyum dönüştürme ve zenginleştirme, gaz santrifüjleri üretimi ve araştırma ile geliştirme kuruluşlarını içeriyor.

Rus NGS’lerinin tek nükleer yakıt tedarikçisi olan TVEL, 15 ülkedeki 70’ten fazla güç reaktörüne, dokuz ülkedeki araştırma reaktörlerine ve Rus nükleer filosunun tahrik reaktörlerine yakıt tedariki sağlıyor. Dünyada her 6 reaktörden biri TVEL’in ürettiği yakıtla çalışıyor.

Rosatom’un yakıt bölümü, dünyanın en büyük zenginleştirilmiş uranyum üreticisi ve küresel kararlı izotop pazarında lider konumunda bulunuyor.

Nükleer Yakıt Bölümü, halihazırda kimya, metalurji, enerji depolama teknolojileri, üç boyutlu baskı, dijital ürünler ve nükleer tesislerin hizmetten çıkarılması alanlarında aktif olarak yeni projeler geliştiriyor.

AA