ABD’de ‘sürüş sezonu’ etkisi: Petrol talebi arttı

Deniz Yaşayan / İstanbul

ABD’nin petrol talebi mayıs ayında nisan ayındaki yıllık 29 tb/d’lik düşüşten sonra 404 tb/d arttı. Bu artıştaki en büyük payı bir önceki ay kaydedilen 165 tb/d’lik düşüşten sonra 290 tb/d’lik artışla benzin kaydetti. Haftalık bazda veriler incelendiğinde ABD’nin benzin talebinin mayıs ayının sonundan itibaren istikrarlı bir şekilde arttığı görüldü. ABD Ulaştırma Bakanlığı’nın verileri mayıs ayında yıllık yüzde 1’lik bir benzin talebi artışı olduğunu doğrularken bir önceki aya kıyasla yüzde 0,3’lük bir artış olduğu da vurgulandı.

Havacılık sektörünün jet/kerosen talebinde de yıllık bazda 92 tb/g artış olduğu aktarılırken bu artışın bir önceki ay gözlemlenen yıllık bazdaki 96 tb/g büyümenin altında olduğuna dikkat çekildi. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), ABD’deki iç hat yolcu trafiğinin mayıs ayında yıllık bazda yüzde 6 artarak geçen ay görülen yıllık bazdaki yüzde 3,2’lik artışı geçtiğini vurguladı. (Rapor) Ek olarak uluslararası ücretli yolcu-kilometresi (RPK) de yıllık bazda yüzde 8,1 arttı. Bu da nisanda kaydedilen yıllık bazdaki yüzde 6,5’lik büyümeden daha yüksek.

LPG TALEBİNDE ARTIŞ, DİZELDE DARALMA

Petrokimya ham maddesi olarak kullanılan LPG talebinde de yıllık bazda 127 tb/g artış kaydedildi. Bu, bir önceki ay görülen büyümenin üzerinde. Buna ek olarak akaryakıt, petrokimya ve kimya sektöründe ana hammadde olarak kullanılan nafta gereksinimi, bir önceki ay görülen yıllık bazdaki 43 tb/g’lik düşüşün biraz üzerinde, 48 tb/g daraldı.

Artık yakıtlar da yıllık bazda bir önceki ay kaydedilen 137 tb/g’lik artışa kıyasla düşerek 73 tb/g olarak gerçekleşti.

Dizelde de bir önceki ay görülen yıllık bazda 99 tb/g’lik daralma ivmesi devam ederek 151 tb/g olarak gerçekleşti. Dizel, ülkedeki zayıf üretim ve kamyonculuk sektöründeki hareketsizlik nedeniyle Eylül 2023’ten beri düşüş eğiliminde ve bu da talebi etkiliyor.

BAŞKANLIK SEÇİMLERİ FİYATLARI FRENLEDİ

2024’ün ikinci yarısında hane halkı tüketimi dahil mevcut dinamiklerin talepteki büyümeyi artırması beklenirken ABD Merkez Bankası’nın yakın vadede daha uyumlu bir para politikasının da özel tüketime destek olması bekleniyor. Özellikle “sürüş sezonu” olarak adlandırılan yaz mevsiminde Amerikalıların kişisel araçlarını yoğun olarak kullanmasından ötürü Amerikan Otomobil Birliği (AAA) seyahatlerin yüzde 1,8 artacağını öngörüyor. Böylece benzin ve jet/kerosen de dahil, yakıt talebinin 2024’ün üçüncü çeyreğinde daha fazla artması bekleniyor. Öte yandan ABD’deki başkanlık seçimleri Demokrat Parti yönetiminin benzin fiyatlarını artırmasını önlediğinden, bu durumun benzin talebindeki artışı pozitif etkileyeceği düşünülüyor.

Bununla birlikte etilen için devam eden petrokimya ham madde gereksinimlerinin LPG talebini artırması bekleniyor. Fed Board/Haver Analytics’ten alınan verilen ABD’deki endüstriyel üretim endeksinin mayısta yıllık bazda yüzde 0,34 ve haziranda yüzde 1,58 artarak uzun süren bir düşüşün ardından kademeli olarak toparlanmaya başladığına işaret ediyor. Amerikan Kamyonculuk Birliği (ATA) raporu kamyonculuk endeksinin mayısta yıllık bazda yüzde 3,6 arttığını gösteriyor. (Rapor) Bu, tonajın hem aylık ve hem yıllık bazda arttığı Şubat 2023’ten beri en yüksek rakam.

Özetlenecek olursa ABD petrol talebinin 2024’ün ikinci yarısında yıllık bazda yaklaşık 178 tb/d artacağı tahmin edilebilir. Bu, jet/kerosan, benzin ve LPG talebiyle destekleniyor. 2024 geneli için de petrol talebinin yıllık bazda 166 tb/g artarak ortalama 20,5 mb/g’ye ulaşacağı düşünülebilir.

2025’te İSE ABD ulaşım faaliyetlerinin mevcut ivmesini sürdürmesi, yakıt talebindeki artışın devam etmesi, ek olarak petrokimya gereksinimlerinin yol açtığı LPG talebinin de aynı şekilde korunmasıyla birlikte petrol talebinin yıllık bazda 42 tb/g artarak ortalama 20,57 mb/g’ye ulaşacağı öngörülebilir.