Hoşgeldin Biyodizel

Değerli Okuyucularım,

1 Ocak 2018’den bu yana motorinde binde beş oranında zorunlu biyodizel harmanlaması başladı. Motorin yeşillendi. Biyodizel hoş geldi. Lakin kolay gelmedi. Uzunca bir yol aldı.

Enerji Petrol Gaz yayınlarında biyodizel haberlerini ilk gününden bu yana takip ettiniz. Önemli aşamalarda köşemde ben de yazdım. Bu yazımda, önceki yazılarımdan ve yayın grubumuzdaki yayınlardan esintiler bulacaksınız. 1996 yılında, ahır ömrümde motor biyoyakıtlarının akaryakıt istasyonlarında satıldığını ve çalışmalarımın bilimsel indekslerden çıkarak uygulamada olmasını görmeyi dilemiştim. Biyodizel ve yakıt alkolü için akademisyen ve sivil aktivist yönlerimle gayret gösterdim. Yazdım, konuştum. TSE adlandırmasına istinaden ilk günlerde “Biyomotorin” adlandırmasını kullandım. Mevzuat çalışmalarına katıldım. Bu bağlamda, motor biyoyakıtları için emek veren kamu, iş dünyası, sivil toplum ve medya mensuplarını samimi duygularımla anarak şükran sunarım. Büyük uğraş verildi.

Biyodizel ve yakıt alkolünün tanımlandığı 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu (4 Aralık 2003) hazırlık ve kanunda değişiklik yapılması çalışmalarında biyodizel gündemde idi. 2003 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM) “Biyoenerji Proje Grubu” kurarak senaryo çalışmaları, enerji tarımı denemeleri ve pilot ölçekli üretim çalışmaları yaptı.

İlgili Otobiyodizel standardı, TS EN 14214 (2005) yayınlandı. Akaryakıtla %2 oranında yerli tarım ürünlerinden üretilen biyodizelin harmanlamasında, katılan miktara Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyeti getirilerek, indirimli ÖTV uygulaması başladı. Ardından zorunlu katkı düzenlenmesini beklemeye başladık. 20 Eylül 2011 günü sabahında AA, “Bu Karar cari açığı azaltacak. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan önemli düzenleme” başlığı haberini geçti. Ve motor biyoyakıtlarının akaryakıta katkı zorunluluğu açıklandı. Ben de “Uzun yıllar bekledim… Hakikat oldu rüya” diye sevinçle yazdım. Maalesef biyodizel harmanlamasından vaz geçildi. 2013 yılı sonunda, 28868 sayılı ve 31 Aralık 2013 tarihli Resmî Gazete’de Maliye Bakanlığının “ÖTV Tebliği” yayınlandı. Yerli tarım ürünleri ile bitkisel atık yağlardan elde edilecek Otobiyodizel için sıkı bir takip ve denetim mekanizması geldi. “Bu düzenleme, öncelikle resmi erkin biyodizel sektörünün büyüyeceğini öngördüğünü ve yaşananlardan alınan ciddi dersler olduğunu işaret ediyor” diye yazarken “Biyodizelden korkmamak lazım” başlığını sundum.

Gönüllü biyodizel katkısı akaryakıt sektöründe 2014 yılında başlarken, zorunlu harmanlamayı yine bekler olduk. Ve bugün biyodizel akaryakıt sektörümüzde. Hoşgeldi. Biyodizel katkı oranı henüz az. Lakin mevcut biyodizel üretim görünümü ile uyumlu. Başlamak gerekiyordu. Ne mutlu ki başlandı. Biyodizel sektörü kendi dinamikleri ile büyüyecektir.

Enerji tarımı ürünü aspir, kolza gibi bitkisel yağlar ve Kullanılmış Kızartma Yağı (KKY) biyodizel temel girdisi iken, yem ve gliserin de yan ürün olarak ekonomik değerdir. 2017 yılında yağlı tohum bitkileri enerji tarımı ilerledi. Bu yıl da artış bekliyoruz. Öngörü 130 000-140 000 ton kolza ve 35 000-40 000 ton aspir şeklinde. Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı (2016-2023) ve sektörel talep ile KKY toplanma miktarının da artması beklenmekte. KKY kökenli biyodizel iklim değişimi ile mücadelede ayrıcalıklı bir konuma sahip. AB Yenilenebilir Enerji Yönergesi 2009/28/ EC (RED) uyarınca “Atık, Artık, Gıda Dışı Selülozik, Lignoselülozik Biyokütle” girdili biyodizelin ulaştırmadan kaynaklı sera gazı emisyonunda etki değeri çift sayılıyor. Bu iki kat değerli azaltım niteliğinden dolayı biyodizele “Çifte Kavrulmuş Lokum” demek pek yakışır olup, KKY toplanması ve kayıt dışı uygulamaların giderek azalmasının, döngüsel ekonomide harika bir akçeli etkisi olacaktır. Çünkü atık, atık değil bir hammadde, ulusal servettir.
Akaryakıt sektörümüz ve gelişimi ülkemiz için çok mühim olup sektör, biyodizel üreticilerimizden standart ürün teminini, sürdürülebilir tedarik zinciri gerekliliklerine uygun olarak beklemektedir. Neredeyse yirmi yıla varan ülkemizin biyodizel teknik öyküsü ile akaryakıt sektörünün hileli sıvılar ve kaçakçılık sorunlarıyla biyodizel yaftalanmamalı, yolu açık tutulmalıdır. Henüz sayısı bir elin parmaklarını geçmeyen, güzide üreticilerimiz, teknik adı ile biyorafinerilerimiz var. Yeniler de geliyor. Gönüllü biyodizel harmanlayıcı firmalarla, biyodizel üreticileri üç yıldır gayet düzgün ilerlediler. Binde beş harmanlamayı da başarmak için koşullar iyi. Giderek katkı oranı artacak biyodizel-motorin harmanlamasını başaracağız.

Enerjinize ve çevrenize iyi bakınız değerli okuyucularım.

Anadolu Ajansı(AA) 2 Kasım 2001 tarihinde “Dizel Motora Biyomotorin Önerisi” diye ilk ulusal haberi geçerken, 15 Haziran 2002’de alttaki söyleşimin yer aldığı haber yayın grubumuzun ilk haberi oldu.