Petrol ve LPG piyasasında yapılacak denetimlere düzenleme geldi

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. İlgili yönetmelikler Kanuna uyum amacıyla yapıldı.

Buna göre, denetlemekle görevlendirildiği tesis ve işletmeler ile piyasa faaliyetine konu olan her türlü emtiayı incelemeye, bu emtiadan numune almaya ve gerektiği takdirde bu tesis ve işletmeleri ihtar etmeye, geçici olarak mühürlemeye ve mühürleri kaldırmaya veya yetkilendirildiği takdirde faaliyetlerini geçici durdurmaya yetkili olacak.
Lisans sahibinin ilgili piyasa faaliyeti niteliği itibarıyla faaliyetin durdurulmasını gerektiren ya da kötü niyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuran fiilleri nedeniyle Kurumca veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlarca geçici olarak durdurulabilecek.
Yönetmeliğin 19’uncu maddesi başlığı ile birlikte ‘ihtar, geçici durdurma ve lisans iptali’ şeklinde değiştirildi.
Lisans sahibi kişiler hakkında Kanuna, ikincil mevzuata, lisans hükümlerine veya Kurul kararlarına aykırı davranılması halinde; Kurul tarafından belirlenen niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiiller için ilgilisine Kurum veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından, otuz gün içerisinde aykırılığın giderilmesi veya tekrar edilmemesi, aksi halde hakkında geçici durdurma yapılabileceği ihtar edilecek ve durum tutanakla veya yazılı olarak kayıt altına alınacak.
Mevzuata aykırı fiilin düzeltilip düzeltilmediği verilen ihtar süresi içinde ilgili tarafından yapılacak bildirim üzerine, bildirim yapılmazsa ihtar süresi sonunda Kurum veya ilgili kuruluş tarafından tespit edilecek.
Verilen ihtar süresi sonunda mevzuata aykırı durumu devam ettirenlerin ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulacak. Geçici durdurma süresi sonunda tespit edilen aykırılıklar giderilmezse, faaliyetin durdurulmasına devam edilerek soruşturma başlatılacak. Soruşturma sonuçlanana veya mevzuata aykırılık giderilinceye kadar faaliyetin durdurulmasına devam edilecek ve gerekli idari yaptırımlar uygulanacak. Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötü niyetin veya ürünlerde zarar oluşmasının önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında hiçbir piyasa faaliyeti yapılamayacak.
Niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiilin tespit tarihinden itibaren iki yıl içerisinde tekrar edilmesi halinde ise ihtar işlemi uygulanmaksızın ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulacak. Geçici durdurma süresi sonunda da tespit edilen aykırılıklar giderilmezse, faaliyetin durdurulmasına devam edilerek soruşturma başlatılır ve gerekli idari yaptırımlar uygulanacak.
Geçici durdurma sonrasında mevzuata aykırı durumun ortadan kalkması halinde geçici durdurma hali sona erdirilecek.
İhtar işlemleri ilgili Daire Başkanlıkları veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından yapılacak. Geçici durdurma ve geçici durdurmanın sonlandırılması işlemleri ise Denetim Dairesi Başkanlığı ya da Denetim Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından yerine getirilecek.
Lisans iptalleri Kurumca yapılacak soruşturma neticesine göre karara bağlanacak. Kaçakçılık fiillerine ilişkin olarak mahkemelerden kesinleşmiş mahkumiyet kararı gelmesi halinde, mevcut lisansın iptaline ilişkin işlemler bu Yönetmelik hükümlerine tabi olmaksızın lisans işlemlerini yürüten ilgili Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilecek.
Bu madde kapsamında yapılacak geçici durdurma işlemleri 17’nci maddede belirtilen esaslar uyarınca yapılacak. Faaliyetin icrası için tesis gerektirmeyen hallerde geçici durdurma işlemi ise Kurum internet sitesinde duyurulmak suretiyle yerine getirilecek.

Ön araştırma ve soruşturma

Kurul, resen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikâyetler üzerine, petrol piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin Kanuna, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda belirtilen akaryakıt kaçakçılığına ilişkin hükümlere, ikincil mevzuata, lisans hükümlerine, Kurul kararlarına aykırı hareket etmesi veya niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olmayan fiiller ile 19’uncu madde kapsamında yapılan geçici durdurma işlemine rağmen düzeltmedikleri faaliyet ve işlemler nedeniyle ilgilisi hakkında, doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için ön araştırma yapılmasına karar verebilecek. Kurul ön araştırma veya soruşturma açılması hususundaki yetkilerini Başkanlığa veya Daire Başkanlığına devredebilecek.
Ön araştırma yapılmasına karar verilmesi halinde, ön araştırma, Daire Başkanı tarafından görevlendirilen Uzman veya Uzman Yardımcıları eliyle veya Uzman koordinesinde Yönetim Hizmetleri Uzmanları vasıtasıyla Daire Başkanlığı koordinasyonunda yürütülecek. Gerektiğinde Daire Başkanı veya Grup Başkanı vasıtasıyla da ön araştırma yürütülebilecek. İhtiyaç duyulması halinde Kurumun diğer hizmet birimlerinden de Başkan onayıyla Uzman veya Uzman Yardımcıları ile Yönetim Hizmetleri Uzmanları görevlendirilebilecek. Daire Başkanı, gerekirse konu hakkında ilgili hizmet birimlerinden yazılı görüş talep edebilecek.
Ön araştırma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, görevlendirildiği tarihten itibaren en geç otuz gün içinde elde ettiği bilgileri, delilleri ve konu hakkındaki görüşlerini içeren ön araştırma raporunu, Daire Başkanlığına iletecek.
İdari para cezalarının süresi içerisinde ödenmemesi halinde, ilgili vergi dairesi aracılığı ile tahsili sağlanacak.
Kanun kapsamında verilen idari para cezalarına karşı yargı yoluna başvurulması, ilgili vergi dairesine idari para cezasına ilişkin banka teminat mektubu verilmesi hariç tahsil işlemlerini durdurmayacak.
Kurumca, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak yapılacak her türlü tebligat, lisansı yürürlükte olan kişilerin öncelikle Kuruma bildirdiği Elektronik Tebligat adresine yapılacak. Elektronik Tebligat adresine tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması halinde, Kuruma bildirilen adrese yapılan bildirim tebligat yerine geçecek.
Lisansı olmayan, sonlandırılmış veya iptal edilmiş kişilere yapılacak her türlü tebligat hakkında 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanacak. Ancak ilanen yapılacak tebligatlar Resmî Gazete’de yayımlanacak.

LPG piyasasında yapılacak denetimler

Bu Yönetmelik, 20 Şubat 2001 tarihli ve 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 4 Aralık 2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu  ve 2 Mart 2005 tarihli ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna dayanılarak hazırlandı.

Yönetmeliğe yeni mekanizmalar eklendi

Geçici durdurma: İhtara rağmen mevzuata aykırılığın giderilmemesi veya ihtara konu fiilin 2 yıl içerisinde tekrar edilmesi veya niteliği itibarıyla faaliyetin durdurulmasını gerektiren fiillerin tespiti durumunda, yürütülen faaliyetin durdurulmasını ifade edecek.
İhtar: Kurul tarafından belirlenen niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan mevzuata aykırılığın 30 gün içinde düzeltilmesinin veya tekrar edilmemesinin ilgilisine tebliğini ifade edecek.
Denetim;  LPG piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin piyasaya ilişkin faaliyetlerinin ve hesaplarının ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunun incelenmesi ve bu kişilerce piyasaya arz edilen LPG’nin teknik düzenlemelere uygunluğunun araştırılması; hata, aykırılık, usulsüzlük ve suiistimallerin tespit edilmesi halinde ilgili kanunlarda öngörülen gerekli yaptırımların uygulanması suretiyle yapılan çalışmalar olacak.
Denetlemekle görevlendirildiği tesis ve işletmeler ile piyasa faaliyetine konu olan her türlü emtiayı incelemeye, bu emtiadan numune almaya ve gerektiği takdirde bu tesis ve işletmeleri ihtar etmeye, geçici olarak mühürlemeye ve mühürleri kaldırmaya veya yetkilendirildiği takdirde faaliyetlerini geçici durdurmaya yetkili olacak.
LPG’nin niteliğine veya piyasaya arz edilen LPG’nin teknik düzenlemelerinin ihlaline ilişkin tüketici ihbar ve şikayetleri öncelikle bunların  satın alındığı kişiye ve/veya bu kişinin tedarikçisine yapılacak. Yapılacak şikayete otuz gün içerisinde hiç veya tatmin edici cevap alınamadığı takdirde Kuruma müracaat edilebilecek. Teknik düzenlemelere uygun olmayan LPG ikmal edenler tüketiciye verdikleri zarar ve hasarları tazmin etmekle yükümlü olacak. Zarar ve hasarların tazmini hususunda taraflar arasında anlaşmazlık olması halinde 7 Kasım 2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile buna ilişkin diğer mevzuat hükümleri uygulanacak.
Dağıtıcılar, kendi tescilli markaları altında yapılan faaliyetlere  ilişkin kalite kontrol izlemesini etkin biçimde yapmak ve bayilerinin ilgili mevzuat çerçevesinde yapılan tek elden satış sözleşmesine uygun piyasa faaliyeti yapıp yapmadığını denetlemekle yükümlü olacak. Dağıtıcı lisansı sahipleri, yaptıkları piyasa faaliyetleri ile ilgili olarak, kullanıcılardan gelen şikayet başvurularını izlemek ve değerlendirmekle yükümlü kılınacak. Dağıtıcı lisansı sahipleri, şikayet başvurularını başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde yazılı olarak cevaplar ve gerekli işlemi yapacak. Şikayet başvurularına ilişkin olarak yapılan işlemler dağıtıcı lisansı sahiplerince kayıt altına alınacak ve talep edilmesi halinde Kuruma verilecek.
Piyasa faaliyetleri ile piyasa faaliyeti sayılmayan ancak lisans gerektiren faaliyetlere ilişkin ihbar ve şikayetler doğrudan Kuruma veya Kurum adına yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarına yapılacak.
Teknik düzenlemelere uygun olmayan LPG ikmali nedeniyle kullanıcıya verilen zarar ve hasarlar lisans sahibi gerçek veya tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alan hususlar uyarınca tazmin edilecek.
Lisans sahibinin ilgili piyasa faaliyeti, niteliği itibarıyla faaliyetin durdurulmasını gerektiren ya da kötü niyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuran fiilleri nedeniyle Kurumca veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlarca geçici olarak durdurulabilecek.
Yönetmeliklerin Dördüncü Bölüm başlığı “İhtar, Geçici Durdurma, Ön Araştırma ve Soruşturmalara İlişkin Usul ve Esaslar” şeklinde değiştirildi.
Yönetmeliğin 18’inci maddesi başlığı ile birlikte “İhtar, geçici durdurma ve lisans iptali” şeklinde değiştirildi. Lisans sahibi kişiler hakkında Kanuna, ikincil mevzuata, lisans hükümlerine veya Kurul kararlarına aykırı davranılması halinde; Kurul tarafından belirlenen niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiiller için ilgilisine Kurum veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından, otuz gün içerisinde aykırılığın giderilmesi veya tekrar edilmemesi, aksi halde hakkında geçici durdurma yapılabileceği ihtar edilecek ve durum tutanakla veya yazılı olarak kayıt altına alınacak.
Mevzuata aykırı fiilin düzeltilip düzeltilmediği verilen ihtar süresi içinde ilgili tarafından yapılacak bildirim üzerine, bildirim yapılmazsa ihtar süresi sonunda Kurum veya ilgili kuruluş tarafından tespit edilecek.
Verilen ihtar süresi sonunda mevzuata aykırı durumu devam ettirenlerin ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulacak. Geçici durdurma süresi sonunda tespit edilen aykırılıklar giderilmezse, faaliyetin durdurulmasına devam edilerek soruşturma başlatılacak. Soruşturma sonuçlanana veya mevzuata aykırılık giderilinceye kadar faaliyetin durdurulmasına devam edilir ve gerekli idari yaptırımlar uygulanacak. Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötü niyetin veya ürünlerde zarar oluşmasının önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında hiçbir piyasa faaliyeti yapılamayacak.
Niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiilin tespit tarihinden itibaren iki yıl içerisinde tekrar edilmesi halinde ise ihtar işlemi uygulanmaksızın ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulacak. Geçici durdurma süresi sonunda da tespit edilen aykırılıklar giderilmezse, faaliyetin durdurulmasına devam edilerek soruşturma başlatılacak ve gerekli idari yaptırımlar uygulanacak.
Geçici durdurma sonrasında mevzuata aykırı durumun ortadan kalkması halinde geçici durdurma hali sona erdirilecek.
İhtar işlemleri ilgili Daire Başkanlıkları veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından yapılacak. Geçici
durdurma ve geçici durdurmanın sonlandırılması işlemleri ise Denetim Dairesi Başkanlığı ya da Denetim Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından yerine getirilecek.
Lisans iptalleri Kurumca yapılacak soruşturma neticesine göre karara bağlanacak. Kaçakçılık fiillerine ilişkin olarak mahkemelerden kesinleşmiş mahkumiyet kararı gelmesi halinde, mevcut lisansın iptaline ilişkin işlemler bu Yönetmelik hükümlerine tabi olmaksızın lisans işlemlerini yürüten ilgili Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilecek.
Bu madde kapsamında yapılacak geçici durdurma işlemleri 16’ncı maddede belirtilen esaslar uyarınca yapılacak. Faaliyetin icrası için tesis gerektirmeyen hallerde geçici durdurma işlemi ise Kurum internet sitesinde duyurulmak suretiyle yerine getirilecek.

Ön araştırma ve soruşturma

Kurul, resen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikâyetler üzerine, LPG piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin Kanuna, 21 Mart 2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda belirtilen akaryakıt kaçakçılığına ilişkin hükümlere, ikincil mevzuata, lisans hükümlerine, Kurul kararlarına aykırı hareket etmesi veya niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olmayan fiiller ile 18 inci madde kapsamında yapılan geçici durdurma işlemine rağmen düzeltmedikleri faaliyet ve işlemler nedeniyle, ilgilisi hakkında doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için ön araştırma yapılmasına karar verebilir. Kurul ön araştırma veya soruşturma açılması hususundaki yetkilerini Başkanlığa veya Daire Başkanlığına devredebilecek.
Ön araştırma yapılmasına karar verilmesi halinde, ön araştırma, Daire Başkanı tarafından görevlendirilen uzman veya uzman yardımcıları eliyle veya uzman koordinesinde yönetim hizmetleri uzmanları vasıtasıyla Daire Başkanlığı koordinasyonunda yürütülecek. Gerektiğinde Daire Başkanı veya Grup Başkanı vasıtasıyla da ön araştırma yürütülebilecek. İhtiyaç duyulması halinde Kurumun diğer hizmet birimlerinden de Başkan onayıyla uzman veya uzman yardımcıları ile yönetim hizmetleri uzmanları görevlendirilebilecek. Daire Başkanı, gerekirse konu hakkında ilgili hizmet birimlerinden yazılı görüş talep edebilecek.
Ön araştırma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, görevlendirildiği tarihten itibaren en geç otuz gün içinde elde ettiği bilgileri, delilleri ve konu hakkındaki görüşlerini içeren ön araştırma raporunu, Daire Başkanlığına iletecek.
Yönetmeliğin 20’nci maddesinin başlığı “Soruşturmaya başlama” olarak değiştirildi.
Kanun kapsamında verilen idari para cezalarına karşı yargı yoluna başvurulması, ilgili vergi dairesine idari para cezasına ilişkin banka teminat mektubu verilmesi hariç tahsil işlemlerini durdurmayacak.
Kurumca, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak yapılacak her türlü tebligat, lisansı yürürlükte olan kişilerin öncelikle Kuruma bildirdiği Elektronik Tebligat adresine yapılacak. Elektronik Tebligat adresine tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması halinde, Kuruma bildirilen adrese yapılan bildirim tebligat yerine geçecek.
Lisansı olmayan, sonlandırılmış veya iptal edilmiş kişilere yapılacak her türlü tebligat hakkında 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanacak. Ancak ilanen yapılacak tebligatlar Resmî Gazete’de yayımlanacak.