Enerji piyasalarında finansman konusu masaya yatırıldı
4. Enerji Ticareti ve Tedariği Zirvesi ISTRADE 2019 İstanbul Raffles Hotel’de ‘Enerji Piyasalarında Finansman 2’ oturumuyla günü tamamladı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın himayelerinde, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun destekleriyle düzenlenen Enerji Ticareti ve Tedariği Zirvesi ISTRADE 2019’da günün son oturumu ‘Enerji Piyasalarında Finansman 2’ oldu. SHURA Enerji Dönüşüm Merkezi Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman’ın oturum başkanı olduğu panelde; Türkiye Garanti Bankası Proje ve Satınalım Finansmanı Birim Müdürü Emre Hatem, Yapı Kredi Bankası Proje ve Yapılandırılmış Finansman Direktörü Hale Tunaboylu Yayla ve EBRD Kıdemli Bankacı Andi Aranıtası konuşmacı olarak yer aldı.
“Finansman sorunuyla karşı karşıyayız”
SHURA Enerji Dönüşüm Merkezi Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman; Türkiye enerji sektörü büyük bir değişim gerçekleştirdi ve kurulu gücünü 3 katına çıkardı. Elektrik dağıtım şebekeleri özelleşti ve çalışmalarına devam ettiler. Sektörümüzde önemli değişiklikler gördük. Fakat şu an sektörün tıkanmış olduğu çok temel bir finansman sorunuyla karşı karşıyayız. Türkiye’nin enerji konusundaki yatırım ihtiyacı bitmedi. Gelecekteki ihtiyacımız olan finansman ihtiyacını nasıl bulacağız, bu soruların cevaplarını bulmaya çalışacağız” dedi.
“10 yılda 10 milyon yatırım gerçekleşti”
Türkiye Garanti Bankası Proje ve Satınalım Finansmanı Birim Müdürü Emre Hatem; “Türkiye’de enerji açığıyla karşı karşıyaydık. Yerli kaynaklarımız yoktu ve herkes enerji açığı var diyordu. 2018 yılında yatırımlar nasıl olacak ve bankalar bunu nasıl gerçekleştirecek diyorduk. Şuan ciddi bir ilerleme kaydedildi. 10 yılda 10 milyon yatırım gerçekleşti. Bugün kurulu gücümüz 90 bin megavatta geldi. Bugün yapılan yatırımlarla birlikte Türkiye’de arz güvenliği sorunu kalmadı. Yerli kaynakların payı yüzde 50’ye yükseldi. Yenilenebilir enerji projelerinin payında da artış yaşandı. 10,5 milyar dolarlık yapılandırmaya dayalı üretimde yaşanan bir yatırım kredisi var. Bunun yaklaşık 3,5 milyar dolarını yapılandırdık. Kalan kısmını da yapılandırmaya devam ediyoruz. Bu anlamda bankalar ciddi bir efor ortaya koyuyor. Maliyet bazlı fiyatlandırma çok önemli ve uygulanması bizim açımızdan çok kritik. Otomatik fiyatlandırma sistemi ve kapasite ödemeleri de bankaların finansman sağlaması açısından önemli. Santrallere verilen miktarların arttırılması ve en azından faizi ödemeleri açısından bir miktar destek verilmesiyle birlikte yaşatılması gerekiyor.
Piyasa riski alınarak da finansman sağlanabilir. Ama hiçbir gelişmiş ülkede piyasa riski alınmış bir proje olamaz. Piyasa garantisi olmadan yeni bir yatırım yapılması mümkün değil. Şuan acil bir enerji ihtiyacımız yok. İhale öncesi bankalarla istişare edilmeli, önden bilgi paylaşılmalı. Yurt dışında bu şekilde ilerleniyor” ifadelerini kullandı.
Yapı Kredi Bankası Proje ve Yapılandırılmış Finansman Direktörü Hale Tunaboylu Yayla; “Son 10-15 yılda özel bankalar olarak alt yapı ve enerji alanlarına ciddi yatırım sağladık. Yenilenebilir enerji yatırımlarının artması sektörü zor günlerden kurtaracak bir yatırımdır. Burada YEKDEM’in başarısını görmek gerekiyor. Özellikle güneş ve rüzgar santrallerinin yatırımlarının devam etmesi önemli. YEKDEM mevzuatının süreci dolduğunda yerine gelebilecek mekanizmaların konuşulması gerekiyor. Geldiğimiz noktada Türk bankaları borçlanmış konumda ve faizlerin geldiği noktalar çok fazla. Ayrıca yeşil enerji alanında da yeni fonlar var. Geçen sene 160 milyar dolarlık yatırımlar olmuş. Bunların Türkiye’ye de geleceğini umuyoruz” şeklinde konuştu.
EBRD Kıdemli Bankacı Andi Aranıtası; “Yıllık 5 milyon liralık yaptığımız işleri şimdi çok zorlu ülkelerde de yapabiliyoruz. Bu yıl da bunu başarabileceğimizi düşünüyorum. Türkiye çok önemli bir konumda. Bence Türkiye ekonomisi oldukça canlı büyüyen bir ekonomi ve Türkiye’nin enerji payı ise çok başarılı. Türk ortak bankalarımızla da finansman sağlayabiliyoruz. 10 milyar avronun, 4 milyar avrosu enerjiye aktarılmış durumda. Bu yüzden enerjinin önemli olduğunu düşünüyorum. Normal bir banka ile bizi karşılaştırdığımızda bizim farklı bir iştahımız var. Türk enerji sektörünün geleceğinde yenilenebilir enerji olacaktır. Bizim vizyonumuz bir ya da iki nesil içerisinde bütün dünyanın yenilenebilir enerjiyi kullanacağıdır. Bütün enerjimizin yenilenebilirden karşılanması amacımızdır” diye konuştu.