Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinde değişiklik
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, üretim tesislerine ilişkin bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları üretim lisansı alınmadan önce imzalanamayacak. Ancak, önlisans sahibinin TEİAŞ’a başvurusu ve TEİAŞ’ın olumlu görüş vermesi şartıyla Kurum, önlisans sahibi tüzel kişi ile bağlantı anlaşması imzalanmasını uygun bulabilecek.
Kuruldan devir onayı alınmak suretiyle üretim lisansı başvurusu yapmış olan tüzel kişilerle devir onayının alınmasını takiben bağlantı anlaşması imzalanabilecek.
Bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları taraflarca imzalandıkları tarih itibarıyla yürürlüğe girecek. Ancak, iletim bedelleri ile Kurul tarafından onaylı tip anlaşmalarda öngörülen diğer bedeller ilk kez, tüketim yönlü iletim sistemi kullanımı için iletim sisteminin ilk defa kullanıldığı tarih esas alınarak, üretim yönlü iletim sistemi kullanımı için ise her bir ünitenin geçici kabulü esas alınarak uygulanacak.
Üretim lisansı sahibi iletim sistemi kullanıcıları lisansları sona ermeden sistem bağlantı veya sistem kullanım anlaşmalarının feshedilmesini talep edemeyecek.
TEİAŞ’ın kullanıcıyla yaptığı sistem kullanım anlaşmasında taahhüt ettiği kapasiteyi sağlayamaması durumunda, TEİAŞ tarafından ödenecek bedellere ilişkin hükümler sistem kullanım anlaşmasında düzenlenecek.
Üretim lisansı sahiplerinin TEİAŞ ile ilk imzalayacakları bağlantı ve sistem kullanım anlaşmalarında yer alan anlaşma gücü, lisanslarına derç edilmiş olan kurulu güç değeri ile aynı olması gerekiyor. Üretim lisansı sahiplerinin sistem kullanım anlaşmalarında yer alan sisteme veriş yönündeki anlaşma gücü değişiklikleri lisans tadilleri ile uyumlu olacak şekilde bu maddede belirtilen sürelerle sınırlı olmaksızın gerçekleştirilecek.
İletim sistemini tüketim yönlü kullanan kullanıcılar iletim sistemine bağlı tesis ve teçhizatını sistemden ayırmak suretiyle iletim sistemi kullanımını sona erdirmek istediğinde, TEİAŞ’a yazılı olarak başvurmasından itibaren, taraflar farklı bir süre üzerinde mutabık kalmadıkları takdirde, en geç 15 gün içerisinde iletim sistemi kullanımı sonlandırılacak. Üretim lisansı sahibi kullanıcılar lisansları iptal edilmediği veya sona ermediği sürece iletim sisteminden ayrılmayı talep edemeyecek.
İletim sistemine bağlı üretim tesislerinin 1 yıl veya daha uzun bir süre devre dışı kalacak olması durumunda üretim lisansı sahibi tüzel kişinin TEİAŞ’a başvurusu üzerine tesise ilişkin sistem bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları feshedilmez ve kullanıcının sistemle bağlantısı kesilmeyecek. Bu durumda kullanıcı TEİAŞ’a sabit iletim bedellerinin yüzde 10’unu ödemeye devam edecek. Tesisin bir yıldan daha kısa bir süre içerisinde devreye girmesi durumunda eksik alınmış olan bedeller kullanıcıdan tahsil edilecek.
Kullanıcının meskun mahal içinde bulunan AG kullanıcısı olması ve bağlantının havai hat ile yapılacak olması halinde elli metreden kullanıcının meskun mahal içinde bulunan AG kullanıcısı olması ve bağlantının yeraltı kablosu ile yapılacak olması halinde yetmiş metreden, dördüncü fıkra kapsamında tesis edilecek bağlantı hattına ilişkin kazı izin işlemleri elektrik dağıtım şirketi tarafından yürütülecek. Bu durumda kazı iznine ilişkin ilgili kurum ve kuruluşlara ödenen bedeller nedeniyle oluşacak maliyetler dağıtım şirketi tarafından kullanıcıya yansıtılacak.
Dağıtım şirketi, lisansına kayıtlı olan dağıtım bölgesinde kurulmak istenen veya dağıtım bölgesinde mevcut üretim veya tüketim tesislerinin bağlantı veya bağlantı değişikliği taleplerini, kendi dağıtım bölgesi sınırları içerisinde karşılamayı teknik veya ekonomik olarak uygun bulmaması halinde, bu durumu gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilere ve Kuruma, tüketim tesislerine ilişkin başvurularda saha etüdü gerektirmeyen hallerde başvuru tarihinden itibaren on işgünü, saha etüdü gerektiren hallerde ise başvuru tarihinden itibaren yirmi işgünü; üretim tesislerine ilişkin başvurularda ise her durumda başvuru tarihinden itibaren kırk beş gün içerisinde bildirecek.
Dağıtım tesisi yapımına ilişkin taraflar arasında tesis veya finansman sözleşmesi veya bağlantı hattı yapımına ilişkin taraflar arasında tesis sözleşmesi imzalanması gereken durumlarda en geç yirmi iş gününü aşmayacak şekilde belirlenecek bir tarihte dağıtım şirketi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanacak.
Üretim lisansı sahibi tüzel kişi bağlantı anlaşması imzalanması için üretim lisansı alma tarihinden itibaren en geç altmış gün içerisinde üretim lisansını dağıtım şirketine tevsik edecek. Bunu takip eden otuz gün içerisinde karşılıklı yükümlülükler tamamlanarak bağlantı anlaşması imzalanacak. Sistem kullanım anlaşması ise üretim lisansına konu tesisin kısmen veya tamamen geçici kabulünün yapıldığı tarihten önce imzalanacak. Dağıtım şirketi tarafından bağlantı anlaşmasında yer verilmek üzere bağlantının yapılabileceği beş yıldan uzun olmayan bir süre belirlenecek. Üretim lisansında yer alan tesis tamamlama tarihinin beş yıldan uzun olduğu durumlarda bu süre için tesis tamamlama tarihi esas alınacak. Kullanıcı tarafından sürenin uzun bulunması halinde bağlantı için gerekli dağıtım tesisleri 21 inci madde kapsamında kullanıcı tarafından yapılabilir veya finanse edilebilecek.
Üretim lisansı sahibi tüzel kişiler açısından üretim tesisinin geçici kabul tarihinden önce kullanıcı tarafından tesis edilen ölçü cihazları ve devrelerinin ilgili bölümleri dağıtım şirketince mühürlenecek, dağıtım şirketi tarafından tesis edilen sayacın okuması geçici kabul ile birlikte yapılarak ilk endeks değeri tespit edilir ve sisteme bağlantı yapılması hakkında tutanak düzenlenmek suretiyle kullanıcı tesisinin bağlantısı sağlanacak.
Bağlantı gücündeki artışın herhangi bir maliyet getirmesi halinde, bağlantı hattı dışındaki tesisler için 26’ncı madde çerçevesinde işlem yapılacak.
Bu durumda gerçekleşen yatırıma ait bedel, dağıtım şirketi tarafından bağlantı görüşünde verilen bağlantı talebinin karşılanabileceği tarihteki yıl içerisinde en fazla on iki aylık eşit taksitle, yatırımı yapan veya finanse eden gerçek veya tüzel kişiye, muhataba ulaşılamaması halinde tesisin bulunduğu yerdeki en yakın banka ya da PTT şubesine, hak sahip veya sahipleri adına yatırılarak ödenecek. Dağıtım tesisinin geçici kabulünün, dağıtım şirketinin bağlantıyı karşılayabileceğini öngördüğü tarihten sonra yapılması halinde ödeme geçici kabulün yapıldığı tarihi takip eden yıl içerisinde yapılacak. Söz konusu dağıtım tesisinin bulunduğu yerlere ilişkin kamu yararı, irtifak hakkı tesisi veya devir kararının veya orman kesin ve/veya ön izin belgesinin alındığı tarihte, geri ödemenin yapılacağı yıla kadar alınmamış olması halinde ise ödeme, bu kararların ve/veya ilgili resmi izinlerin alındığı yılı takip eden yıl içerisinde yapılacak. Dağıtım şirketi ilgili dağıtım tesisini, varlık kayıtlarına ödemenin yapıldığı tarihte ekleyecek.
İletim sistemine bağlı üreticilerin sistem kullanım anlaşmalarında belirlenen teminatların; tarife değişikliği veya anlaşma gücü değişikliği veya ödenmeyen borç karşılığı mahsup edilmesi sebepleriyle yetersiz kalmasını takiben sistem kullanım anlaşmasında belirlenmiş olan süreler içerisinde tamamlanmaması veya yenilenmemesi durumlarında TEİAŞ, kullanıcı ile arasındaki sistem kullanım anlaşmasını feshedecek.
İletim veya dağıtım sistemine bir üretim tesisinin bağlantısı sebebiyle TEİAŞ veya dağıtım şirketi tarafından gerekli görülen fider dönüşümleri kapsamındaki tadilat, dönüşüm yapılacak tesisten sorumlu ilgili şebeke işletmecisi tarafından yapılacak. İlgili şebeke işletmecisinin talep etmesi halinde, söz konusu dönüşüm işlemleri 20 ve 21 inci maddeler kapsamında üretim lisansı sahibi tüzel kişi tarafından üstlenilebilecek.
Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında yapılacak kesintilerde, TEİAŞ ve dağıtım şirketi kullanıcıya en az beş işgünü önceden; birinci fıkranın (b) bendi kapsamında yapılacak kesintilerde TEİAŞ kullanıcıya en az beş işgünü önceden, dağıtım şirketi ise dağıtım sistemine bağlı olarak üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiye en az beş işgünü önceden, dağıtım sistemine alçak ve yüksek gerilim seviyesinden bağlanan tüketicilere de en az iki gün önceden, birinci fıkranın (e) ve (g) bentleri kapsamında yapılacak kesintilerde TEİAŞ ve dağıtım şirketi kullanıcıya en az yedi gün önceden, birinci fıkranın (f) bendi kapsamında yapılacak kesintilerde TEİAŞ ve dağıtım şirketi iki gün önceden bildirimde bulunacak. Diğer bentler kapsamında enerji kesintisinin gerekmesi durumunda ise mümkün olması halinde kullanıcının kesinti yapılmadan önce bilgilendirilmesi zorunlu olacak.
Lisans kurulu gücü ile anlaşma gücünün uyumlaştırılması
Bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içerisinde, lisanslarına derç edilmiş kurulu güç değerleri ile sistem kullanım anlaşmalarında kayıtlı olan anlaşma gücü değerleri farklı olan iletim sistemine bağlı üretim lisansı sahipleri, lisanslarını tadil ettirmek veya anlaşma güçlerini revize etmek suretiyle söz konusu iki değeri uyumlu hale getirmek üzere Kuruma veya TEİAŞ’a başvurulacak.