Kart komisyonuna çözüm şart
Dünya siyaseti ve sonrasında doğal olarak ekonomisinde yaşanan zor süreç birçok kez yazılarımıza konu oldu. Ve yine dünyada yaşanan bu sürecin ülkemizi de etkilemesi beklenen bir gelişmeydi. Gerek petrol fiyatlarının artması gerekse döviz fiyatlarının öngörülerin çok üstünde yükselmesi Türk akaryakıt ve LPG piyasalarını ciddi anlamda etkiledi.
Bu zorlu süreci atlatmak anlamında Ankara özellikle ÖTV gelirlerinden tüketici lehine feragat ederken iki sektör de bırakın karı, geçiş sürecinde zararına ticaret yapmayı göze aldı. Ankara’sı, rafinerisi, dağıtıcısı, bayisi, hatta ekipmancısı el ele bu zorlu sürecin tüketici lehine atlatılabilmesi için büyük emek verdi.
Sertaç Komsuoğlu’nun yazısının devamı için tıklayınız…
5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 17. Maddesi şu şekilde;
‘Üye işyerleri, kart hamillerinin yapmış oldukları mal ve hizmet alımlarının bedelini banka kartı ya da kredi kartı ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadır. Bu zorunluluk indirim dönemlerinde de geçerlidir. Üye işyerleri, kart hamilinden kartın kullanılması dolayısıyla komisyon veya benzeri bir isim altında ilave bir ödemede bulunmasını isteyemez. Bu hükme aykırı davranılması halinde, üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar tarafından üye işyeri sözleşmesi feshedilir ve bir yıl süreyle yeni bir sözleşme yapılamaz.’
‘Sistemin değişmesi gerektiğine inanıyoruz’
PÜİS kart komisyonları ile ilgili şu açıklamayı yaptı; “Akaryakıt bayileri yüksek tutarlarda işletme sermayesi gerektiren bir alanda faaliyet gösterdiklerinden dolayı devamlı finansman ihtiyacı içindeler. Bu nedenle de bayiler kredi kartı ile yapılan satışlarda 40-45 günü bulan vadeleri bekleyemiyor ve bankalara yüzde 3’lere varan kredi kartı komisyonu ödeyerek finansman ihtiyacını karşılamaya çalışıyorlar. Kredi kartı komisyonları nedeniyle bayilerimizin taşıdığı finansman yükünü bir nebze de olsa hafifletmek için PÜİS olarak Türkiye Bankalar Birliği nezdinde kamu bankaları ile bir dizi görüşme gerçekleştirdik. İlk protokolü Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü ile imzaladık. 15 Ekim 2018 tarihinde başlayan Ziraat Bankası’nın uygulaması bayilerimizi az da olsa rahatlattı. Diğer kamu bankaları ve özel bankalar ile görüşmelerimiz devam ediyor. Esasen, kredi kartı ile yapılan satışlar bayilere zarar verirken, tüketicilere borç erteleme dışında bir şey kazandırmıyor. Bayiler brüt yüzde 5 kar paylarının yarısından fazlasını kredi kartı komisyonu olarak bankalara veriyorlar. Dolayısıyla kredi kartı ile yapılan satışlarda karlı çıkanlar sadece bankalardır. Sektöre zararı olan, tüketiciye ise faydası bulunmayan, sadece bankalara para kazandıran bu sistemin değişmesi gerektiğine inanıyoruz. Sektörümüzde dağıtıcı bayi ilişkisinde hali hazırda bu sistem uygulanıyor. Dağıtıcılar, aldığı yakıtın bedelini peşin ödeyen bayilere, vadeli olarak ödeyen bayilerden daha indirimli fiyat uyguluyor. Aynı şekilde nakit ödeme yapan tüketicilere de, kredi kartı ile ödeme yapanlara göre bir indirim uygulanabilir.”
‘Farklı fiyatlama yapılmalı’
Kredi kartları komisyon oranlarına ilişkin TABGİS’ten yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi; “Akaryakıt istasyonlarında kredi kartları komisyon oranlarının katlanılamaz derecede artması nedeniyle, bayiler kredi kartı kullanımından doğan yüksek komisyon maliyetlerini karşılayamıyor. Bu sorunun çözümlenmesine yönelik önerimizi sektörümüz özelinde kredi kartı kullanımına ilişkin verilerle birlikte kamuoyu nezdinde paylaşarak, hem tüketiciler hem de sektörümüz adına ortak bir fayda sağlayabilmeyi temenni ediyoruz. İstasyon satışları içinde kart kullanım oranı yüzde 60 seviyelerine ulaşmış durumda. 7 gün 24 saat hizmet veren işyerlerimizin en yüksek gider kalemi kredi kartı komisyonları oldu. Kart kullanımından doğan üye işyerlerinin ödemesi gereken takas komisyon oranları BKM tarafından belirleniyor. Bir yıl içerisinde kredi kartı takas komisyon oranları yaklaşık olarak yüzde 70 artış gösterdi. BKM verilerine göre, akaryakıt istasyonlarında, bu yılın ilk altı aylık döneminde kredi kartıyla satış işlem tutarı yaklaşık 31 milyar TL olarak gerçekleşti ve yirmi altı sektör içinde kredi kartı kullanımında market ve alışveriş merkezlerinden sonra akaryakıt istasyonları ikinci sırada yer aldı. 2017 yılının aynı dönemiyle kıyaslandığında, bu yıl istasyonlarda ilk altı aylık dönem için kredi kartı kullanım oranı yüzde 23,68 arttı. Ülkemizde diğer sektörlerde nakit ve kredi kartı gibi ödeme seçeneklerine göre farklı fiyatlamaya yeterli olabilecek kar marjı mevcut iken, akaryakıt sektöründe böyle bir durum söz konusu değil. Bu nedenle, TABGİS olarak önerimiz, kredi kartıyla yapılan satışlarda farklı fiyatlamanın yapılmasıdır.”