“Doğu Akdeniz ve Karadeniz’de bütün çalışmalar planlanmış vaziyette”

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Melih Han Bilgin, Fatih sondaj gemisinin bugün itibariyle Akdeniz sondajlarına başladığını belirterek, “Fatih sondaj gemimiz 229 metre uzunluğunda, 103 metre kule yüksekliğinde, 3 bin 600 metre su derinliğinde çalışabilecek dünyadaki en geniş gelişmiş teknoloji gemilerinden bir tanesidir.” dedi.

Bilgin, TPAO’nun 2015 ve 2016 yılı hesaplarının görüşüldüğü TBMM KİT Komisyonunda, kurumun faaliyetlerine ilişkin soruları yanıtladı.

TPAO’nun 5,2 milyar lira sermaye ile faaliyet gösterdiğini anımsatan Bilgin, son 10 yıllık süreçte 13 milyar dolar yatırım gerçekleştirildiğini, 20 milyar dolar gelir elde edildiğini ve bunun karşılığı yaklaşık 7 milyar dolar kamu katkısı oluşturulduğunu kaydetti.

Bilgin, TPAO’nun yurt dışında da faaliyet gösterdiğini, arama ve üretim faaliyetlerini değerlendirmek üzere sismik ve sondaj gemisi gibi yatırımlarla gelişmesini sürdürdüğünü vurgulayarak, şirketin devlete katkı payının son 10 yıl içerisinde giderek arttığına işaret etti.

TPAO’nun Doğu Akdeniz açıklarındaki sahalarda aktif olarak görevini icra ettiğini vurgulayan Bilgin, “Fatih sondaj gemimiz bugün itibariyle Akdeniz sondajlarına başlamış durumdadır. Fatih sondaj gemimiz 229 metre uzunluğunda, 103 metre kule yüksekliğinde, 3 bin 600 su derinliğinde çalışabilecek dünyadaki en geniş gelişmiş teknoloji gemilerinden bir tanesidir.” diye konuştu.

Bilgin, petrol endüstrisinde son 10 yıl içerisindeki çok önemli petrol keşiflerinin yüzde 90’ının deniz aramacılığında gerçekleştirildiğini belirterek, bu çerçevede deniz aramacılığını milli imkanlarla geliştirebilmek için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının direktifleriyle hareket ettiklerini aktardı.

Fatih sondaj gemisi, Barbaros sismik gemisi ve tedarik süreci yürütülen ikinci sondaj gemisi ile ilgili ciddi bir planlamaları olduğunun altını çizen Bilgin, şöyle devam etti:

“Doğu Akdeniz önemli bir enerji havzası, önemli bir petrol havzası. Doğu Akdeniz’deki bir sahada ancak ve ancak milli bir gemiyle, milli imkanlarla var olabilme şansımız var. Bunu da gerçekleştirmiş durumdayız. Deniz sondajlarımız Türkiye’de oyun değiştirici hamledir. Elbette ki bizim Türkiye petrol endüstrisi için bir ilerleme planımız var. Türkiye’nin denizdeki aramalarını oyun değiştirici hamle olarak planlamış vaziyetteyiz. Doğu Akdeniz ve Karadeniz’de yapılabilecek bütün çalışmalar adım adım planlanmış vaziyette. Bunun için gereken millileşme stratejisi kapsamında, milli endüstrinin gelişmesi kapsamında, bu gemilerin Türkiye’de milli olarak yapılabilmesi, destek gemilerinin milli olarak yapılabilmesi kapsamında çalışmalar birbirine paralel olarak yürütülüyor. Çok kısa süre içerisinde bunları da sizlerin dikkatine arz etme imkanımız olacak.”

Bilgin, Irak’taki Mansuriye Gaz Sahası Geliştirme Projesi’nin durumuna ilişkin soruya da şu yanıtı verdi:

“Proje ortakları, mevcut koşular altında projenin sona erdirilmesinin en uygun yol olacağı konusunda hemfikirler. Projede iyileştirme istenebilecek hususlar ortaklarca tespit edilmiş ve bu hususlara ilişkin ön görüşme Irak hükümeti tarafı ile yapılmıştır. Irak tarafı mevcut sözleşme süresi uzatımı gibi birtakım proje ekonomisini iyileştirme önerilerine olumlu yaklaşırken, hizmet bedelinin arttırılması gibi ekonomiye etki edecek esaslı unsurlara olumlu yaklaşmamıştır. Son tahlilde, TPAO için en karlı olacak şekilde projedeki hissemizin satışı da dahil olmak üzere tüm seçenekler değerlendirilmiştir. Bir yandan proje ortaklarıyla koordineli olarak, projenin ekonomisini iyileştirebilecek çözüm önerileri Irak tarafıyla görüşülerek müzakere edilirken, bir yandan da hissemizin satışına yönelik görüşmeler yürütülmüştür. Proje ekonomisinin iyileştirilmesine yönelik önerilerimiz Irak tarafından kabul edilmez ve projedeki hissemizin satışı da mümkün olmaz ise yatırımcı ortaklar ile hep birlikte projenin sona erdirilmesi hususunun tüm ortakların menfaatine olduğu ve bu yönde işlem yapılacağı yönünde görüş birliğine varılmıştır. Irak tarafına yazılan mektuplarda anlaşma şartlarında birtakım iyileştirmeler yapılması talep edilmiştir. Irak tarafından bu taleplerin sadece bir kısmı kabul edilmiş olup, kabul edilen kısımlar projeyi devam ettirilebilir hale getirmemiştir. Bu sürece paralel olarak projedeki hissemizin satılması için çalışmalar da yapılmış ancak bu faaliyetlerden de olumlu sonuç elde edilememiştir. Gelinen son aşamada Irak tarafıyla sorunlar giderilememiş olup, Mansuriye Gaz Sahası Geliştirme Hizmet Sözleşmesi, Sayıştay Başkanlığımızın da tavsiyeleri doğrultusunda sonlandırılmış ve ilgili tüm taraflara gerekli bildirimler yapılmıştır.”

Komisyonda daha sonra TPAO’nun 2015 ve 2016 yılına ilişkin hesapları ibra edildi.

Ayrıca, Türkiye Petrolleri Petrol Dağıtım AŞ’nin 2015 ve 2016 yılına ilişkin hesapları da komisyonda görüşülerek ibrası yapıldı.

AA